Chủ đầu tư điện mặt trời mái nhà lại kêu cứu

Thời gian gần đây, nhiều chủ đầu tư dự án điện mặt trời mái nhà (ĐMTMN) trên địa bàn Đồng Nai tiếp tục gửi đơn kêu cứu vì không được thanh toán tiền như hợp đồng đã ký. Mặc dù UBND tỉnh và các sở, ngành đã họp tháo gỡ khó khăn nhiều lần, đồng thời kiến nghị các bộ, ngành hướng dẫn vướng mắc nhưng đến nay vẫn còn khoảng 2,1 ngàn dự án chưa được thanh toán.

Công ty TNHH MTV Điện lực Đồng Nai kiểm tra đấu nối điện mặt trời mái nhà phát lưới tại Khu công nghiệp Tam Phước (TP.Biên Hòa). Ảnh: B.Mai

Đây là lĩnh vực năng lượng tái tạo, năng lượng sạch được khuyến khích đầu tư theo quyết định của Chính phủ nhưng nhiều dự án đã đầu tư lẫn dự án sắp đầu tư đều gặp khó khăn.

* Hơn 2,1 ngàn dự án chưa được thanh toán tiền

Thông tin tại buổi làm việc với Phó chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Thị Hoàng chiều 15-8, Phó giám đốc Công ty TNHH MTV Điện lực Đồng Nai Trương Đình Quốc cho biết, tính đến ngày 14-8, trên địa bàn Đồng Nai có hơn 2,1 ngàn dự án ĐMTMN chưa được thanh toán với tổng số tiền khoảng 170 tỷ đồng. Đây là các dự án còn thiếu một trong các thủ tục: giấy phép đăng ký kinh doanh; giấy phép xây dựng; môi trường; phòng cháy, chữa cháy… theo các văn bản của Tổng công ty Điện lực Miền Nam.

Ông Quốc cho rằng, từ tháng 3-2022, công ty nhiều lần làm việc với các sở, ngành của tỉnh để tháo gỡ vướng mắc, đồng thời hướng dẫn chủ đầu tư thực hiện thủ tục pháp lý nhưng nhiều dự án ĐMTMN lắp đặt trên mái hộ gia đình để sử dụng là chính, phần còn lại bán, doanh thu thấp nên người dân chưa làm giấy phép kinh doanh. Đối với các dự án ĐMTMN lắp đặt trên mái trang trại nông nghiệp và mái nhà xưởng công nghiệp hiện gặp vướng mắc về giấy phép xây dựng, giấy chứng nhận đảm bảo an toàn công trình.

Theo số liệu thống kê của Công ty TNHH MTV Điện lực Đồng Nai, đến ngày 14-8, trên địa bàn tỉnh có hơn 5,9 ngàn khách hàng ký hợp đồng mua bán ĐMTMN. Hiện có 3,8 ngàn khách hàng đã bổ sung hồ sơ và được tiếp tục thanh toán tiền, còn hơn 2,1 ngàn khách hàng chưa được thanh toán. Từ tháng 3-2022 đến nay, nhiều chủ đầu tư dự án ĐMTMN “kêu cứu” do bị tạm dừng thanh toán tiền mua bán điện.

Theo Phó chủ tịch UBND Nguyễn Thị Hoàng, thời gian qua, UBND tỉnh nhận được nhiều đơn thư của nhà đầu tư liên quan đến dự án ĐMTMN. Nhiều dự án đã hoàn thành lắp đặt, được ký hợp đồng mua bán điện nhưng bị dừng thanh toán vì thiếu hồ sơ. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp (DN) muốn lắp đặt ĐMTMN để sử dụng cho hoạt động sản xuất cũng khó triển khai vì từ năm 2021 đến nay, ngành điện không đấu nối toàn bộ các dự án mới, quy định về thủ tục rườm rà, nhiều khu công nghiệp chưa bổ sung ngành nghề sản xuất điện. Lãnh đạo tỉnh cho rằng, vấn đề bức thiết hiện nay là phải tìm cách tháo gỡ vướng mắc cho các dự án đã đầu tư, tạo niềm tin cho nhà đầu tư.

Ông Nguyễn Công Hưng, nhà đầu tư dự án ĐMTMN tại khu ICD Tân Cảng - Long Bình cho biết, những tháng gần đây, mỗi lần tới hạn trả nợ ngân hàng là DN lại “khổ sở” vì không biết lấy đâu ra tiền để trả. Theo ông Hưng, dự án ĐMTMN này đã hoàn thành và ký hợp đồng bán điện từ năm 2020 nhưng sang đến năm 2022 mới phát sinh các giấy phép con, gây khó khăn cho DN.

“Từ tháng 4-2022 đến nay, chúng tôi không được thanh toán tiền bán điện dù hệ thống vẫn sản xuất điện, phát lưới, trong khi DN phải trả tiền ngân hàng, lương nhân viên, chi phí vận hành và bảo dưỡng hệ thống ĐMTMN. Cơ quan chức năng cần sớm tháo gỡ vướng mắc này cho nhà đầu tư” -
ông Hưng chia sẻ.

* Đề xuất tiếp tục thanh toán cho 4 đối tượng

Theo đánh giá của các sở, ngành, việc tạm dừng thanh toán tiền ĐMTMN thời gian qua đã gây ra nhiều hệ lụy, chủ đầu tư gặp khó khăn vì không có nguồn thu, cơ quan quản lý áp lực với đơn thư, phản ánh.

Phó giám đốc Sở Công thương Thái Thanh Phong cho rằng, khó khăn lớn nhất hiện nay là giấy phép kinh doanh và xây dựng. Trong đó, giấy phép xây dựng theo quy định phải được thẩm định, cấp trước khi công trình được triển khai, nhưng đây đều là những công trình hiện hữu, không có cơ sở xem xét cấp giấy phép. Trường hợp nhà đầu tư thuê mái nhà xưởng để lắp đặt ĐMTMN không thể xin giấy phép xây dựng cho công trình.

Lắp đặt điện mặt trời trên mái nhà xưởng công nghiệp. Ảnh: Việt Phương

Ông Phong cho biết, Tổng công ty Điện lực miền Nam vừa có văn bản gửi UBND tỉnh, căn cứ vào đó, Sở Công thương đã có văn bản hướng dẫn Công ty TNHH Điện lực Đồng Nai tiếp tục thanh toán tiền điện cho 4 nhóm đối tượng gồm: chủ đầu tư đã bổ sung, hoàn thiện đủ hồ sơ pháp lý; chủ đầu tư không thuộc danh sách vi phạm phát triển ĐMTMN theo kết luận của một trong các đoàn kiểm tra thuộc Bộ Công thương, Sở Công thương; chủ đầu tư cam kết chịu trách nhiệm về tính pháp lý của dự án đã đầu tư, bổ sung hồ sơ khi có yêu cầu của cơ quan quản lý nhà nước đồng thời chấp nhận tạm dừng thanh toán khi có văn bản của cơ quan nhà nước, cấp thẩm quyền chỉ ra có vi phạm; chủ đầu tư dự án trên mái nhà ở đã làm giấy đăng ký kinh doanh.

“Việc đề xuất cho phép DN cam kết bổ sung hồ sơ để được tiếp tục thanh toán tiền ĐMTMN trong thời gian chờ các sở, ngành của tỉnh có hướng dẫn cụ thể là quy định mở, nhằm tháo gỡ khó khăn trước mắt cho nhà đầu tư. Tuy nhiên, chủ đầu tư cần cam kết rõ thời gian hoàn thành, chịu trách nhiệm về thủ tục” - ông Phong chia sẻ.

Phó chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Thị Hoàng cho rằng, để có cơ sở giải quyết dứt điểm việc thanh toán tiền đối với các dự án ĐMTMN đang vận hành, Sở Xây dựng phối hợp với Ban Quản lý các khu công nghiệp Đồng Nai rà soát các quy định hiện hành; đồng thời, kiến nghị Bộ Xây dựng tháo gỡ vướng mắc liên quan đến vấn đề đảm bảo an toàn công trình điện trên mái nhà xưởng. UBND tỉnh tiếp tục có văn bản gửi Bộ Công thương các kiến nghị mà UBND tỉnh đã gửi trước đây. Đối với DN muốn lắp đặt ĐMTMN để sử dụng nhằm đáp ứng tiêu chí xanh, tiêu chí môi trường, các sở, ngành của tỉnh cần thống nhất thủ tục, quy trình, thẩm định và cấp phép cho DN.

Ban Mai