Thời điểm này hằng năm, các nhà vườn đã tấp nập thương lái đến thu mua trái cây cung cấp cho thị trường Tết Nguyên đán. Nhiều loại trái cây cũng đồng loạt "sốt" giá do đây là thời điểm cả thị trường tiêu thụ nội địa và xuất khẩu sôi nổi nhất trong năm.
Thời điểm này hằng năm, các nhà vườn đã tấp nập thương lái đến thu mua trái cây cung cấp cho thị trường Tết Nguyên đán. Nhiều loại trái cây cũng đồng loạt “sốt” giá do đây là thời điểm cả thị trường tiêu thụ nội địa và xuất khẩu sôi nổi nhất trong năm.
Nguồn cung bưởi dồi dào cho dịp Tết Nguyên đán 2021. Trong ảnh: Vườn bưởi tại xã Bình Lợi, H.Vĩnh Cửu. Ảnh: Bình Nguyên |
Tuy nhiên, do ảnh hưởng bởi dịch Covid-19, năm nay các mặt hàng trái cây hầu như không có giá Tết, thậm chí rớt giá nhưng sức tiêu thụ vẫn chậm.
* Nông dân sợ thừa cung, dội chợ
Thời tiết cuối năm có những đợt lạnh kéo dài khiến nhiều loại trái cây nghịch vụ cung cấp cho thị trường Tết Nguyên đán như xoài, thanh long, mãng cầu... thu hoạch “lệch” vụ Tết, nguồn cung giảm hơn so với cùng kỳ năm ngoái.
Mùa cuối năm, nông dân trồng thanh long ruột đỏ trên địa bàn tỉnh phải thắp đèn để xử lý cho thanh long ra trái nghịch vụ với kỳ vọng bán được giá cao do đây là thời điểm sức tiêu thụ của cả thị trường nội địa và xuất khẩu đều tăng mạnh. Tuy nhiên, hiện giá thanh long ruột đỏ loại 1 đạt chuẩn xuất khẩu bán tại vườn không quá 20 ngàn đồng/kg, thanh long loại 2, loại 3 có giá chưa đến 10 ngàn đồng/kg, thấp hơn nhiều lần so với giá thị trường Tết mọi năm. Năm nay, thời tiết có những đợt lạnh bất thường khiến thời gian thắp đèn kéo dài hơn, tình hình nấm bệnh trên cây trồng cũng phức tạp hơn khiến chi phí sản xuất đội lên hơn hẳn mọi năm.
Ông Đoàn Trung Ngọc, chủ trang trại trồng thanh long ruột đỏ tại xã Hưng Thịnh, H.Trảng Bom cho biết, mọi năm thời điểm này hàng chục thương lái tranh nhau đến vườn thu gom thanh long để đóng hàng xuất khẩu. Nhưng năm nay, mỗi vùng chỉ có vài ba thương lái đến đặt hàng và thường họ chỉ đóng những đơn hàng nhỏ tiêu thụ ở thị trường nội địa vì xuất khẩu rất nhỏ giọt, thậm chí đình đốn. “Theo tôi tìm hiểu, trong tình hình hiện nay, để xuất được 1 đơn hàng trái cây tươi, các khâu kiểm tra đều chặt chẽ, khó khăn hơn nên thời gian xuất khẩu kéo dài. Hàng hóa lại qua nhiều khâu kiểm soát hơn, nhất là các bước kiểm tra phòng dịch Covid-19 khiến chi phí tăng cao, rủi ro lại quá lớn nên các đơn hàng xuất khẩu trái cây tươi giảm mạnh” - ông Ngọc nói.
Cùng nỗi lo, ông Nguyễn Thế Bảo, Giám đốc HTX Xoài Suối Lớn, xã Xuân Hưng, H.Xuân Lộc so sánh, sản lượng xoài đơn vị cung cấp cho thị trường Tết Nguyên đán 2021 giảm khoảng 30% so với cùng kỳ năm ngoái. Nguồn cung giảm nhưng xoài Tết vẫn rớt giá. Đặc biệt, xoài Đài Loan, giống xoài có sản lượng lớn nhất hiện nay và chủ yếu xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc hiện bán tại vườn chỉ còn hơn 10 ngàn đồng/kg, thấp hơn nhiều lần so với cùng kỳ năm ngoái. Giá thấp nhưng thương lái vẫn thu mua cầm chừng vì hầu như không xuất khẩu được.
Nông dân trồng các loại cây có múi như cam, quýt, bưởi hiện cũng như ngồi trên lửa vì chưa có nơi tiêu thụ. Nhiều địa phương, giá bưởi da xanh loại 1 bán tại vườn chỉ hơn 20 ngàn đồng/kg, thấp hơn nhiều so với cùng kỳ, thậm chí thấp hơn giá bán những tháng trước đó. Ông Trần Văn Chính, nông dân ở xã Xuân Bắc (H.Xuân Lộc) chia sẻ, vài năm trước, cách Tết Nguyên đán từ 1-2 tháng, thương lái đã đua nhau đến nhà vườn đặt bưởi. Giá bưởi Tết thường đứng ở mức cao nhất trong năm. Nhưng vài năm trở lại đây, nông dân nhiều nơi đua nhau trồng cây có múi, đặc biệt là cây bưởi, nguồn cung tăng mạnh, mặt khác năm nay thị trường tiêu thụ lại giảm do ảnh hưởng dịch Covid-19 khiến trái bưởi rơi vào cảnh dội chợ.
* Đặc sản cũng đồng loạt giảm giá
Không chỉ những loại trái cây có nguồn cung dồi dào rơi vào cảnh rớt giá, nhiều loại trái cây đặc sản cũng gặp khó về đầu ra do ảnh hưởng của thị trường chung. Bà Nguyễn Thị Kim Mai, Tổ trưởng Tổ hợp tác Lộc Mai (xã Phú Ngọc, H.Định Quán) cho hay, ảnh hưởng những đợt lạnh cuối năm, các loại trái cây đặc sản như mãng cầu dai hạt lép cho thu hoạch trước Tết, đặc sản xoài cát Hòa Lộc thì bị trễ vụ nên sản lượng cung cấp cho thị trường Tết Nguyên đán 2021 không nhiều. Tuy nhiên, do ảnh hưởng từ sức mua chung trên thị trường, giá các loại trái cây đặc sản này cũng giảm mạnh, chỉ bằng một nửa so với cùng kỳ năm ngoái.
Bà Mai nói: “Mấy tháng trước, giá xoài cát Hòa Lộc lên đến 50-60 ngàn đồng/kg, có thương lái đến tổ hợp tác đặt bao trái sản xuất theo tiêu chuẩn an toàn cho xoài Tết với giá bao tiêu 40 ngàn đồng/kg. Nhưng hiện giá xoài này ngoài thị trường giảm chỉ còn khoảng 30 ngàn đồng/kg, thương lái không giữ cam kết khiến nhà vườn rất bị động trong khâu tiêu thụ”.
Mãng cầu xiêm là một trong những loại trái cây được chọn nhiều trong mâm ngũ quả chưng Tết nên được các nhà vườn rất chăm chút trong vụ sản xuất cuối năm với kỳ vọng đạt lợi nhuận tốt. Nhưng năm nay dù nhiều nhà vườn trồng mãng cầu xiêm trúng mùa nhưng không tránh khỏi nỗi lo về thị trường tiêu thụ.
Ông Phạm Thành Đông, nông dân có vườn mãng cầu xiêm tại xã Bảo Bình, H.Cẩm Mỹ cho hay, vụ cuối năm nay, vườn mãng cầu đạt năng suất cao, tỷ lệ trái đẹp nhiều. Nhưng nhà vườn vẫn đứng ngồi không yên vì đến nay các thương lái chưa mặn mà đặt hàng, chốt giá. Theo đó, nông dân hoàn toàn ở vào thế bị động và với tình hình chung của thị trường hiện nay, loại trái cây này khó bán được giá cao như mọi năm.
Bình Nguyên