Suốt một năm qua, giá cà phê trên thế giới tuột dốc liên tục ngoài dự đoán của các nhà kinh doanh mặt hàng này. Niên vụ cà phê 2015 - 2016, nông dân trồng cà phê trong nước đã thiệt kép do vừa rớt giá lại năng suất giảm.
Suốt một năm qua, giá cà phê trên thế giới tuột dốc liên tục ngoài dự đoán của các nhà kinh doanh mặt hàng này. Niên vụ cà phê 2015 - 2016, nông dân trồng cà phê trong nước đã thiệt kép do vừa rớt giá lại năng suất giảm.
Bước sang năm 2016, cả nhà vườn lẫn giới kinh doanh cà phê đang trông đợi giá cà phê bớt “đắng” để người trồng cà phê không bị lỗ. Theo các chuyên gia, diễn biến thị trường cà phê trên thế giới rất khó nhận định do chịu tác động từ quá nhiều yếu tố.
* Tuột dốc không phanh
Bà Nguyễn Thị Hòa ở TX.Long Khánh, một thương lái mua gom cà phê, cho biết giá cà phê từ cuối năm 2014 đến tháng 1 năm nay liên tục giảm ngoài dự đoán của mọi người. “Giá cà phê hiện xuống thấp nhất trong gần 10 năm qua, trước đây giá cà phê xuống thấp cũng nằm ở mức 34 ngàn đồng/kg. Thời điểm trước tết, cà phê mua tại nhà ở Long Khánh chỉ còn 30 ngàn đồng/kg” - bà Hòa nói. Giá cà phê suốt cả năm diễn biến bất lợi, các nhà kinh doanh cà phê phải thay đổi cách làm để tránh lỗ. Cũng theo bà Hòa, trong năm 2015 nhiều đại lý kinh doanh cà phê đã lỗ cả trăm triệu đồng do tích trữ cà phê. Giá cà phê đầu năm 2015 là 40 ngàn đồng/kg, sau đó xuống 39 ngàn đồng/kg, rồi 37 ngàn đồng/kg, đến 35 ngàn đồng/kg và tới tháng 1 năm nay chạm mốc 30 ngàn đồng/kg. Như vậy, trong vòng đúng 1 năm, cà phê rớt giá liên tục, giảm 10 ngàn đồng/kg.
Ông Nguyễn Văn Động, Trưởng phòng thu mua Công ty TNHH kinh doanh hàng nông sản Vĩnh Tuy A (quận Thủ Đức, TP.Hồ Chí Minh) cho rằng với mức độ rớt giá sâu như hiện nay, ít nhà kinh doanh tránh khỏi lỗ, ai đẩy hàng ra sớm thì lỗ ít còn giữ hàng lại lâu thì lỗ nhiều. Ông Động chia sẻ: “Hồi tháng 9 năm ngoái, giá cà phê xuống đến 34 ngàn đồng/kg, nhiều người cũng cho rằng đã chạm đáy và nghĩ rằng giá sẽ dừng lại ở đó. Nhưng chưa đầy 1 tháng sau cà phê lại rớt giá tiếp, khiến cho nhiều người kinh doanh bất ngờ”. Các đại lý cũng như doanh nghiệp xuất nhập khẩu hiện nay đều thực hiện phương án mua rồi bán ngay.
* Sôi động nhưng kém vui
Giá cà phê đầu năm 2016 thấp hơn cùng kỳ năm 2015 tới 10 ngàn đồng/kg, nhưng diễn biến thị trường mua bán cà phê lại sôi động hơn. Bà Dương Lê Ngọc Hạnh, Giám đốc Phòng kinh doanh xuất khẩu cà phê của Tổng công ty Tín Nghĩa, cho hay trong tháng 1 năm nay sản lượng cà phê xuất khẩu của Tổng công ty Tín Nghĩa lên đến 14 ngàn tấn, tăng gần gấp 3 so với cùng kỳ năm 2015. Cà phê mua gom từ các đại lý khá dễ dàng. Theo phân tích của bà Hạnh, sở dĩ lượng cà phê năm nay được bán ra ngoài thị trường mạnh ngay từ tháng đầu năm do các nhà đầu cơ trong nước không dám trữ hàng như năm ngoái. Chính vì vậy, người dân bán cà phê ra bao nhiêu là sản lượng được đưa vào lưu thông trên thị trường xuất khẩu bấy nhiêu.
Số liệu thống kê của Bộ Nông nghiệp - phát triển nông thôn cũng cho thấy, xuất khẩu cà phê của Việt Nam trong tháng 1-2016 tăng về lượng nhưng lại giảm về giá trị. Cụ thể, tháng 1-2016 sản lượng cà phê xuất khẩu của cả nước đạt khoảng 149 ngàn tấn, với trị giá đạt hơn 260 triệu USD, tăng 8% về sản lượng, nhưng giảm hơn 9% về giá trị so với cùng kỳ năm 2015.
Giá cà phê bước sang giữa tháng 2-2016 đã nhích lên được gần 1.500 đồng/kg so với tháng trước. Tuy vậy, theo nhận định của Hiệp hội Cà phê - ca cao Việt Nam, giá cà phê xuất khẩu trong quý I-2016 vẫn chỉ dao động ở mức 1.400 -1.500 USD/tấn. Bởi việc phá giá đồng tiền ở một số nước xuất khẩu cà phê lớn như đồng real của Brazil hay đồng rupiah của Indonesia vẫn ở mức cao tới hơn 20% là bất lợi cho xuất khẩu cà phê của Việt Nam, trong khi đó cán cân cung - cầu cà phê trên thế giới đang cân bằng.
Khắc Giới