Lo hụt thu thuế nhập khẩu

Năm nay, tình hình biến động giá cả của nhiều mặt hàng cũng như việc nhiều chính sách thay đổi đã tác động đến nguồn thu từ thuế xuất nhập khẩu của ngành hải quan. Hết tháng 9-2015, Cục Hải quan Đồng Nai đánh giá tình hình thu thuế cả năm nay của ngành sẽ khó hoàn thành được theo đúng chỉ tiêu.

Năm nay, tình hình biến động giá cả của nhiều mặt hàng cũng như việc nhiều chính sách thay đổi đã tác động đến nguồn thu từ thuế xuất nhập khẩu của ngành hải quan. Hết tháng 9-2015, Cục Hải quan Đồng Nai đánh giá tình hình thu thuế cả năm nay của ngành sẽ khó hoàn thành được theo đúng chỉ tiêu.

Các mặt hàng có mức thu giảm mạnh trong 9 tháng qua có thể kể đến là: nguyên phụ liệu thuốc lá, sắt thép, xăng dầu, hóa chất, nguyên phụ liệu ngành dệt…

* Có thể giảm thu đến 1,5 ngàn tỷ

Ông Nguyễn Phúc Thọ, Phó cục trưởng Cục Hải quan Đồng Nai, phân tích có 2 nguyên nhân dẫn đến tình trạng giảm thu của ngành, đầu tiên là do kim ngạch nhập khẩu một số mặt hàng giảm dẫn đến số thu giảm.

Một nguyên nhân nữa cũng tác động rất lớn đến nguồn thu là mức giảm thuế suất theo lộ trình cắt giảm thuế quan khi Việt Nam tham gia các hiệp định. Cụ thể, như thuế nhập khẩu một số mặt hàng nguyên phụ liệu sản xuất thức ăn chăn nuôi giảm thuế suất từ 10% và 5% xuống 0%, hay lĩnh vực xăng dầu mức thuế suất cũng giảm từ 14% xuống 10% đối với dầu gasoil 0,25% sulphur và giảm từ 20% xuống 13% đối với dầu kerosene.

Theo tính toán của Cục Hải quan Đồng Nai, ước số tiền thu thuế của cục trong năm nay bị giảm khoảng 1.500 tỷ đồng. Tính đến hết tháng 9 vừa qua, số thu bị giảm hơn 1.420 tỷ đồng, trong đó riêng mặt hàng xăng dầu bị giảm tới 960 tỷ đồng so với cùng kỳ năm 2014 (giảm hơn 50%); mặt hàng thức ăn chăn nuôi cũng giảm thu khoảng 210 tỷ đồng; hóa chất giảm trên 166 tỷ đồng; nguyên phụ liệu cho sản xuất sợi giảm trên 50 tỷ đồng (mức giảm tương đương 28%). Ngay cả mặt hàng linh kiện sản xuất xe ô tô, xe gắn máy cũng giảm thu đến gần 40 tỷ đồng.

* Chuẩn bị tinh thần cho hội nhập

Mới đây khi làm việc với ngành hải quan và thuế, Phó chủ tịch UBND tỉnh Trần Minh Phúc nhận xét, Việt Nam ngày càng hội nhập sâu với thế giới thì xu hướng thu ngân sách của ngành hải quan sẽ còn giảm, thay vào đó là các lợi ích khác.

Ông Nguyễn Tiến Chương, Chủ tịch Hội Xuất nhập khẩu Đồng Nai, cũng cho rằng sau này khi những hiệp định quan trọng như Hiệp định đối tác kinh tế xuyên Thái Bình Dương (TPP) đi vào thực tế sẽ còn tác động đến nguồn thu từ lĩnh vực nhập khẩu mạnh hơn nữa. Những điều khoản cam kết, thỏa thuận của các hiệp định sẽ khiến nhiều ngành hàng, máy móc mặc dù có giá trị lớn nhưng thuế nhập khẩu về 0%.

Dù ngành hải quan đã tính toán đến khả năng giảm thu trong năm nay nhưng mức giảm thực tế ở 9 tháng qua vẫn ngoài dự kiến. Cuối năm 2014, Bộ Tài chính giao chỉ tiêu thu cho Cục Hải quan Đồng Nai năm 2015 là 14.700 tỷ đồng, trong đó thu tại địa bàn Đồng Nai là 14.350 tỷ đồng và tại tỉnh Bình Thuận 350 tỷ đồng. Nhưng tính toán trong thực tế của Cục Hải quan Đồng Nai thì khả năng thu ở con số này là khó đạt.

Giữa tháng 9 vừa qua, Tổng cục Hải quan làm việc với Cục Hải quan Đồng Nai và giao chỉ tiêu thu ngân sách tối thiểu của năm 2015 cho cục là 13.350 tỷ đồng, trong đó thu tại Đồng Nai khoảng 13 ngàn tỷ và tại Bình Thuận vẫn giữ mức 350 tỷ đồng, như vậy so với chỉ tiêu trước đã giảm 1.350 tỷ đồng. Với chỉ tiêu mới này, tình hình thu ngân sách của ngành cũng không dễ đạt được.

Ông Nguyễn Phúc Thọ cho biết, căn cứ vào số thu 9 tháng đầu năm tại địa bàn tỉnh đạt 9.370 tỷ đồng và dự kiến 3 tháng cuối năm tăng khoảng 10% so với tốc độ thu của 9 tháng qua, ước số thu của 3 tháng tới đạt hơn 3.430  tỷ đồng. Như vậy, ước thu ngân sách cả năm của cục chỉ khoảng 12.810 tỷ đồng, đạt khoảng 89% so với chỉ tiêu giao ban đầu và đạt khoảng 98% so với chỉ tiêu thu tối thiểu.

Khắc Giới