Vẫn căng thẳng chuyện xử lý rác sinh hoạt

Mỗi ngày, Đồng Nai phát sinh hơn 2 ngàn tấn rác sinh hoạt (RSH). Từ nhiều năm qua, việc thu gom, xử lý RSH luôn là vấn đề nóng của tỉnh. Trong đó, tỉnh yêu cầu RSH xử lý, tỷ lệ chôn lấp dưới 15% và Đồng Nai hiện là một trong những địa phương dẫn đầu cả nước vì đã thực hiện được mục tiêu chôn lấp ít RSH. Việc này góp phần rất lớn vào bảo vệ môi trường đất, nước và tiết kiệm nhiều diện tích đất để chôn lấp RSH.

Tuy nhiên, 4-5 năm nay, nhiều doanh nghiệp (DN) xử lý rác trên địa bàn tỉnh lại không mấy mặn mà với việc xử lý RSH cho các địa phương. Nguyên nhân là do đơn giá xử lý rác của tỉnh quá thấp, DN xử lý RSH không có lãi, thậm chí còn bị thua lỗ. Do đó, nhiều DN đã không tham gia đấu thầu xử lý RSH cho các địa phương nơi đã đầu tư xây dựng nhà máy xử lý rác. Việc này dẫn đến lượng RSH tại các địa phương phải dồn về Khu xử lý chất thải ở xã Quang Trung (huyện Thống Nhất) gây ra quá tải. Chủ đầu tư khu xử lý rác ở xã Quang Trung cũng đã nhiều lần có văn bản đề nghị UBND tỉnh cho giảm công suất tiếp nhận RSH để đảm bảo hoạt động. Tuy nhiên, 2 năm qua, nhiều địa phương trên địa bàn tỉnh mở đấu thầu xử lý RSH mà không có đơn vị tham gia, vì “chê” giá xử lý rác ở Đồng Nai quá thấp, trong khi tỉnh đòi hỏi RSH sau xử lý chỉ được chôn lấp dưới 15%. Muốn có tỷ lệ rác chôn lấp ít, DN buộc phải đầu tư công nghệ cao nên chi phí xử lý rác sẽ tăng. Vì vậy, các DN đều đề xuất UBND tỉnh tăng giá xử lý RSH, nếu không các DN đang xử lý rác cũng khó cầm cự được lâu dài; bởi thời gian qua, các chi phí điện, lao động đều tăng nhưng giá xử rác nhiều năm không tăng.

Tại tỉnh Bình Dương, giá xử lý RSH đã được điều chỉnh tăng cao hơn so với Đồng Nai nên các DN đề xuất tỉnh nghiên cứu tăng giá như các tỉnh, thành lân cận.

Liên quan đến việc nhiều năm Đồng Nai chưa thể tăng giá xử lý RSH phù hợp để đảm bảo lợi ích cho DN là vì chưa có hướng dẫn xây dựng định mức kinh tế kỹ thuật của Bộ Tài nguyên và môi trường. Do đó, địa phương phải tự ban hành đơn giá dựa trên giá các năm trước và có cộng thêm biến động giá thị trường.

Hiện UBND tỉnh đã giao cho Sở Tài nguyên và môi trường xây dựng phương án giá xử lý RSH để tham mưu cho UBND tỉnh phê duyệt. Trong đó yêu cầu sở xây dựng giá xử lý RSH phải chính xác, hài hòa lợi ích cho DN và địa phương. Đồng thời, các DN xử lý rác cũng lập phương án dựa trên công nghệ, chi phí để trình UBND tỉnh.

Uyển Nhi