Hành trình đổi mới của quê hương anh hùng

Cách đây tròn 30 năm, theo quyết định của Hội đồng bộ trưởng, Xuân Lộc được chia tách thành 2 huyện là Xuân Lộc và Long Khánh, trong đó H.Xuân Lộc có diện tích tự nhiên trên 94 ngàn ha, gồm 13 xã và 1 thị trấn. Từ một huyện nghèo khó ngày đầu chia tách, đến nay Xuân Lộc đã trở thành một huyện nông thôn mới (NTM) với diện mạo mới.

Cách đây tròn 30 năm, theo quyết định của Hội đồng bộ trưởng, Xuân Lộc được chia tách thành 2 huyện là Xuân Lộc và Long Khánh, trong đó H.Xuân Lộc có diện tích tự nhiên trên 94 ngàn ha, gồm 13 xã và 1 thị trấn. Từ một huyện nghèo khó ngày đầu chia tách, đến nay Xuân Lộc đã trở thành một huyện nông thôn mới (NTM) với diện mạo mới.

Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Hồng Lĩnh (giữa) trao đổi với Bí thư Huyện ủy và Chủ tịch UBND H.Xuân Lộc trong một lần về thăm địa phương. Ảnh: Công Nghĩa

Ông Hồ Văn Giang là người từng gánh vác trọng trách Bí thư, Chủ tịch UBND H.Xuân Lộc những khóa đầu huyện được thành lập chia sẻ: “Năm 1991, khi mới thành lập huyện, đời sống nhân dân gặp rất nhiều khó khăn khi có tới 20,8% dân số thuộc diện đói nghèo. Đó là nỗi trăn trở của lãnh đạo huyện và tỉnh lúc bấy giờ, thúc giục chúng tôi bằng mọi giá phải thay đổi cuộc sống người dân, quyết đi lên từ nghèo khó”.

* Không sống chung với nghèo khó

Thời điểm bấy giờ, nông nghiệp là ngành sản xuất chủ lực, chiếm đến 87% tổng sản phẩm xã hội và có đến 90% lực lượng lao động trong huyện sống bằng nghề nông nhưng trình độ sản xuất còn thấp, quy mô nhỏ lẻ, manh mún, kỹ thuật lạc hậu; trong khi đó, thương mại và dịch vụ chiếm tỉ trọng không đáng kể. Kết cấu hạ tầng của huyện lúc ấy còn nghèo nàn, giao thông nông thôn hầu hết là đường đất đá. Huyện không có điện lưới, cơ sở y tế thiếu thốn, trường lớp xuống cấp nghiêm trọng, giáo viên cũng thiếu…

Ông Hồ Văn Giang cho biết, Đảng bộ H.Xuân Lộc khi mới thành lập có khoảng 800 đảng viên, nhưng có gần 50% là cán bộ hưu trí. Cán bộ chủ chốt của hệ thống chính trị huyện mới được bổ nhiệm nhưng lại chưa qua đào tạo trường lớp bài bản, trình độ năng lực, kinh nghiệm còn hạn chế. Những khó khăn khách quan nói trên thực sự là những rào cản vô cùng lớn để Xuân Lộc có thể bứt phá nếu không có một quyết tâm chính trị cao của hệ thống chính trị, đặc biệt là sự quan tâm, tạo điều kiện tối đa của lãnh đạo tỉnh.

Xác định nông nghiệp là đòn bẩy phát triển, Xuân Lộc lấy chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, phát triển ngành nghề nông thôn để đi lên. Theo đó, huyện đã lãnh đạo, chỉ đạo đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng đưa công nghiệp hóa và hiện đại hóa nông nghiệp để phát triển nông thôn và phù hợp với nhu cầu của thị trường. Trong giai đoạn 2005-2010, Xuân Lộc được tỉnh chọn làm điểm để phát triển nông nghiệp và xây dựng “nông thôn 4 có” gồm: có kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội đồng bộ, có đời sống kinh tế được cải thiện, có đời sống văn hóa tốt và có môi trường sinh thái tốt. Chủ trương, đường lối “nông thôn 4 có” của Đảng bộ huyện mang đến khí thế thi đua sôi nổi cho nông thôn cũ thay đổi. Chủ trương này cũng được quán triệt đến từng xã, tuyên truyền đến từng nhà để nhân dân nắm và cùng đồng lòng thực hiện.

Từ phương châm cốt lõi là “nông thôn 4 có” đã giúp phương thức sản xuất của nông dân Xuân Lộc dần thay đổi tư duy cũ và lạc hậu, chuyển từ quy mô nhỏ lẻ sang quy mô trang trại và hình thành các cánh đồng mẫu lớn với việc áp dụng khoa học kỹ thuật vào quy trình sản xuất. Cơ cấu cây trồng, vật nuôi cũng dần được chuyển đổi và cũng có tiêu chuẩn rõ ràng và dễ hiểu với người dân. Cụ thể đó là: có năng suất cao, có chất lượng tốt, có thị trường tiêu thụ ổn định và có thu nhập cao. Chủ trương “nông thôn 4 có” và “nông nghiệp 4 có” ra đời trong lúc khó khăn chính là động lực để Xuân Lộc có những bước đi đúng hướng, xây dựng nền móng phát triển vững chắc.

* Những bước ngoặt quan trọng

Một trong những động lực mới thúc đẩy sự phát triển của H.Xuân Lộc chính là sự ra đời của Nghị quyết số 26 ngày 5-8-2008 của Ban chấp hành Trung ương Đảng (khóa X) về nông nghiệp - nông dân - nông thôn và Kế hoạch số 97 của Tỉnh ủy, Kế hoạch số 60 của Ban chấp hành Đảng bộ huyện để hiện thực hóa chủ trương này. Từ nền tảng “nông thôn 4 có”, H.Xuân Lộc đã nhanh chóng bắt tay vào xây dựng chương trình NTM với một khí thế mới, quyết tâm mới nhằm hướng đến những thành quả mới. Dựa trên các yếu tố tự nhiên, điều kiện kinh tế - xã hội, Xuân Lộc đã quy hoạch bài bản, sắp xếp cơ cấu lại mùa vụ, đồng thời bố trí lại cây trồng thích hợp để cho năng suất chất lượng và giá trị cao hơn. Huyện đã có các giải pháp về đầu tư, khai thác nguồn nước, thủy lợi phục vụ cho sản xuất hợp lý.

H.Xuân Lộc hiện đã có 1 khu công nghiệp tập trung và nhiều nhà máy giải quyết việc làm cho hàng chục ngàn lao động tại các xã và thị trấn. Ảnh: Công Nghĩa

Nhờ được sắp xếp và bố trí sản xuất nông nghiệp hàng hóa một cách hợp lý mà H.Xuân Lộc đã hình thành được nhiều vùng sản xuất lớn, không chỉ phục vụ cho yêu cầu tiêu dùng trong nước mà còn xuất khẩu. Tính đến nay, H.Xuân Lộc có 590 mô hình sản xuất nông nghiệp đạt từ 300 triệu đến trên 1 tỷ đồng/ha/năm; 51 sản phẩm được cấp chứng nhận nhãn hiệu hàng hóa; 14 sản phẩm đạt tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP. Xuân Lộc cũng đã có những nông sản có thương hiệu mạnh như: hồ tiêu Xuân Thọ, Suối Cao; lúa, bắp Lang Minh, Xuân Phú; trái cây Xuân Định, Bảo Hòa…

Không chỉ tập trung cho sản xuất nông nghiệp nhằm tạo ra nhiều việc làm, cải thiện đời sống người dân, H.Xuân Lộc còn đẩy mạnh đầu tư cho hạ tầng nông thôn, trong đó có tập trung đầu tư mạnh cho hạ tầng điện, đường, trường học, trạm y tế. Những tuyến đường được xây dựng mới hay nâng cấp đều được người dân hưởng ứng rất tích cực, trong đó nhiều người đã hiến đất làm đường, đóng góp ngày công xây dựng, tổ chức trồng cây hoa cảnh, lắp đặt đèn chiếu sáng ban đêm… Một thành quả nữa của huyện là hệ thống trường học từ mầm non đến THPT được xây dựng mới đều hướng đến đạt chuẩn quốc gia. Đến nay, Xuân Lộc cũng là một trong những địa phương có tỷ lệ trường chuẩn quốc gia cao nhất tỉnh.

Trong những năm gần đây, Xuân Lộc tiếp tục được đánh giá là một trong những địa phương có bước phát triển của tỉnh với nhiều mô hình hay, cách làm sáng tạo trong phát triển kinh tế, chăm lo đời sống nhân dân. Chỉ tính riêng nhiệm kỳ 2015-2020, huyện đã thực hiện thành công nhiều mục tiêu kinh tế - xã hội với kết quả ấn tượng như: giá trị sản xuất nông nghiệp đạt 46,5 ngàn tỷ đồng, tăng bình quân 10,48%/năm (chiếm 42,9% cơ cấu kinh tế); tổng vốn đầu tư toàn xã hội đạt trên 14 ngàn tỷ đồng (tăng gần 1 ngàn tỷ đồng so với nhiệm kỳ trước).

Bí thư Huyện ủy Xuân Lộc Viên Hồng Tiến chia sẻ, 30 năm qua là chặng đường nỗ lực không biết mệt mỏi của nhiều thế hệ cán bộ lãnh đạo và nhân dân trong toàn huyện. Kế thừa và tiếp bước những thành quả đó, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân huyện đang tiếp tục phát huy và quyết tâm xây dựng Xuân Lộc thành huyện NTM kiểu mẫu với 3 khâu đột phá là: đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất, xây dựng các chuỗi liên kết sản xuất cho đến tiêu thụ, phát triển công nghiệp bảo quản và chế biến sâu, chú trọng xây dựng thương hiệu hàng hóa và du lịch sinh thái vườn. Tập trung xây dựng nguồn nhân lực chất lượng cao, trong đó chú trọng xây dựng đội ngũ cán bộ đáp ứng được nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội; tập trung huy động các nguồn lực đầu tư xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng đô thị, nông thôn theo hướng hiện đại, nhất là hạ tầng giao thông, thương mại, dịch vụ. Tập trung đẩy mạnh cải cách hành chính, trọng tâm là giải quyết tốt thủ tục hành chính, tăng cường kỷ luật kỷ cương, nâng cao nền nếp đạo đức công vụ.

Công Nghĩa