Bảo hiểm xã hội tự nguyện: Lợi ích của người về hưu

Đối với những người có tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH) bắt buộc nhưng đến tuổi về hưu còn thiếu thời gian đóng như quy định, giờ có thể tham gia BHXH tự nguyện để được nhận lương hưu hàng tháng…

Với nhiều người làm nghề tự do, khi hết tuổi lao động không có lương hưu thường sống nhờ vào tài sản tích lũy hoặc cậy nhờ con cái. Còn những người có tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH) bắt buộc nhưng đến tuổi về hưu còn thiếu thời gian đóng như quy định, giờ có thể tham gia BHXH tự nguyện để được nhận lương hưu hàng tháng…

* Kẻ mừng, người tiếc…

Bà Trần Thị Thanh (56 tuổi, phường An Bình, TP.Biên Hòa), chia sẻ trước đây bà làm lao công cho một cơ quan nhà nước. Khi đến tuổi về hưu, thời gian tham gia BHXH mới được 16 năm. Có người khuyên bà nên cố gắng đóng tiếp theo phương thức BHXH tự nguyện 4 năm còn lại để sau này được hưởng chế độ hưu hàng tháng, nhưng vì hoàn cảnh khi đó khó khăn nên bà chọn chế độ thanh toán một lần. Lãnh được hơn 60 triệu đồng, bà Thanh sửa lại nhà và chi tiêu chỉ trong 3 tháng là hết. Giờ đây, bà Thanh phải tiếp tục tìm việc để kiếm sống vì không muốn phụ thuộc vào con.

Người dân đến nộp phí bảo hiểm xã hội và nhận lương hưu tại Bưu cục Quyết Thắng (TP.Biên Hòa). Ảnh: U.UYÊN

ông Phạm Văn Quang (63 tuổi, phường Trung Dũng, TP.Biên Hòa), trước là kỹ sư cơ khí làm trong một doanh nghiệp nhà nước tại Khu công nghiệp Biên Hòa 2. Khi đến tuổi về hưu, ông Quang còn thiếu hơn 3 năm nữa mới đủ thời gian quy định để được hưởng chế độ lương hưu hàng tháng. Nhiều người góp ý ông nên lấy “một cục” để gửi ngân hàng. Tuy nhiên, ông Quang vẫn chọn đóng BHXH tự nguyện với số tiền 3,3 triệu đồng/quý. Từ tháng 4-2016,  ông đã được nhận lương hưu 2,2 triệu đồng/tháng. “Nếu lãnh một lần rồi gửi ngân hàng, tiền lãi không đáng bao nhiêu. Tôi đã cố xoay xở để đóng, giờ mỗi tháng có hơn 2 triệu đồng tiền hưu trí, cuộc sống của tôi cũng tạm ổn, không phải trông chờ nhiều vào con cái” - ông Quang nói.

* Để tuổi già ổn định và chủ động

BHXH là một chính sách an sinh xã hội nhằm giúp người dân ổn định cuộc sống, cũng như chủ động trong sinh hoạt của mỗi người sau khi hết tuổi lao động. Tuy nhiên, vì nhiều lý do khác nhau, một số người chưa thấy hết được lợi ích của BHXH tự nguyện.

Phó giám đốc BHXH tỉnh Phạm Minh Thành cho biết: “Nhiều người vẫn chưa hiểu hết ý nghĩa BHXH tự nguyện là một chính sách an sinh xã hội rất thiết thực với đời sống của những người hết tuổi lao động. Trường hợp có tham gia, sau khi hết tuổi lao động người đó không chỉ được hưởng chế độ hưu trí hàng tháng mà còn được cấp thẻ BHYT để hỗ trợ chăm sóc sức khỏe. Điều này không chỉ giúp chủ động và ổn định đời sống ở thời điểm đã qua tuổi lao động, mà còn góp phần giảm gánh nặng ngân sách Nhà nước phải chi cho những đối tượng hết tuổi lao động mà không có lương hưu”. Theo ông Thành, hiện nay BHXH tự nguyện dành cho 2 loại đối tượng, đó là những người thuộc giới công nhân viên chức, người lao động có tham gia BHXH bắt buộc, khi về hưu mà thời gian đóng BHXH chưa đủ theo quy định. Đối với những trường hợp này, nếu có nguyện vọng có thể tham gia đóng BHXH tự nguyện cho số thời gian còn thiếu. Trường hợp thời gian đóng BHXH thiếu không quá 10 năm thì được đóng một lần, hoặc nhiều lần cho đủ 20 năm để hưởng lương hưu hàng tháng.

Riêng với người làm nghề tự do, từ 15 tuổi trở lên cũng được tham gia BHXH tự nguyện. Phương thức tham gia rất đơn giản theo cách đóng: hàng tháng, hàng quý, hàng năm hoặc 5 năm một lần. Mức đóng hàng tháng bằng 22% thu nhập do người tham gia tự chọn lựa, tương đương với chuẩn hộ nghèo của nông thôn; mức đóng cao nhất tự chọn lựa bằng 20 lần mức lương cơ bản tại thời điểm bắt đầu tham gia. Ngay sau khi đóng đủ thời gian 20 năm, người tham gia BHXH tự nguyện được hưởng lương hưu ngay từ tháng liền kề. Nếu người đó muốn dừng tham gia BHXH tự nguyện để chuyển sang BHXH bắt buộc, hưởng BHXH một lần hoặc gặp bất trắc qua đời thì sẽ được BHXH trả lại một phần số tiền đã đóng trước đó, tùy theo thời gian tham gia và mức đóng. Hiện, tại UBND, bưu điện các phường, xã đều có đại lý thu BHXH, sẵn sàng tiếp nhận thủ tục đăng ký cũng như phí bảo hiểm đóng hàng tháng của người dân tham gia BHXH tự nguyện.

Uyên Uyên