Xây dựng văn hóa, con người Đồng Nai phát triển toàn diện

Sự nghiệp xây dựng và phát triển văn hóa của Đồng Nai thời gian qua đã có nhiều chuyển biến tích cực, đạt những kết quả quan trọng. Đời sống văn hóa tinh thần của nhân dân ngày càng phong phú, nhiều giá trị văn hóa truyền thống được phát huy.

Sự nghiệp xây dựng và phát triển văn hóa của Đồng Nai thời gian qua đã có nhiều chuyển biến tích cực, đạt những kết quả quan trọng. Đời sống văn hóa tinh thần của nhân dân ngày càng phong phú, nhiều giá trị văn hóa truyền thống được phát huy.

Trao đổi với Báo Đồng Nai, Giám đốc Sở VH-TTDL Lê Kim Bằng cho biết, để phát huy những kết quả đạt được, ngành đã và đang đẩy mạnh, tạo đột phá về chất trên các lĩnh vực văn hóa, làm thấm sâu vào đời sống xã hội. Qua đó, góp phần xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam nói chung, Đồng Nai nói riêng đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững của đất nước.

* Những dấu ấn văn hóa…

 Thưa ông, từ sau Đại hội Đảng bộ tỉnh Đồng Nai lần thứ XI, nhiệm kỳ 2020-2025, ngành VH-TTDL đã triển khai nghị quyết của đại hội trên lĩnh vực văn hóa như thế nào để đưa nghị quyết đi vào cuộc sống?

-  Ngay sau khi Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XI ban hành, ngành VH-TTDL đã tham mưu cho Tỉnh ủy, UBND tỉnh ban hành nhiều chương trình, kế hoạch, đề án… để cụ thể hóa nghị quyết, đưa nghị quyết vào cuộc sống. Trong đó, quan trọng nhất là ngành đã xây dựng nghị quyết chuyên đề phát triển du lịch thành ngành kinh tế quan trọng. Đến nay, nghị quyết đã cơ bản hoàn chỉnh, dự kiến trình Ban chấp hành Đảng bộ tỉnh tại kỳ họp vào tháng 12 tới.

Một tiết mục văn nghệ do Nhà hát Nghệ thuật Đồng Nai biểu diễn trực tuyến phục vụ khán giả trong đại dịch Covid-19. Ảnh: MY NY

Bên cạnh đó, nhiều kế hoạch ngành tham mưu đã được ban hành như: Xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước; Đề án Chương trình hoạt động văn hóa, nghệ thuật phục vụ vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo, vùng dân tộc thiểu số giai đoạn 2021-2030 trên địa bàn tỉnh Đồng Nai; Chương trình phối hợp xây dựng đời sống văn hóa, phát triển du lịch nông thôn, giữ gìn và phát huy các giá trị văn hóa trong Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021-2025... làm cơ sở cho các hoạt động của ngành trong thời gian sắp tới.

Những kết quả nổi bật mà ngành VH-TTDL đã đạt được trong thời gian qua là gì, thưa ông?

- Trên các lĩnh vực văn hóa, thể dục, thể thao, di sản, du lịch, xây dựng nếp sống văn hóa và gia đình đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng, tạo ra những dấu ấn văn hóa riêng. Nổi bật như phong trào Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ngày càng được nâng cao về chất lượng, đi vào chiều sâu và hoạt động hiệu quả. Hiện toàn tỉnh có 780/934 ấp, khu phố có nhà văn hóa - khu thể thao; 14 nhà văn hóa dân tộc hoạt động ổn định. Đặc biệt, tại 121 xã xây dựng nông thôn mới, đã có 118/121 trung tâm văn hóa - thể thao và học tập cộng đồng đạt tiêu chí về diện tích đất quy hoạch và quy mô xây dựng theo quy định… Kết quả mà các lĩnh vực đạt được góp phần nâng cao dân trí, loại bỏ dần các tệ nạn, hủ tục lạc hậu trong đời sống nhân dân.

 Bên cạnh những kết quả đã đạt được, nhiệm vụ phát triển văn hóa, con người Đồng Nai vẫn còn những tồn tại, hạn chế gì và nguyên nhân từ đâu, thưa ông?

Một tiết mục văn nghệ Nhà hát Nghệ thuật Đồng Nai biểu diễn trực tuyến phục vụ các tầng lớp nhân dân

- Năm 2020-2021, dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp, nhiều địa phương, khu vực trong tỉnh phải thực hiện cách ly, phong tỏa y tế để ứng phó với dịch bệnh. Dịch bệnh đã gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến mọi hoạt động kinh tế - xã hội nói chung và hoạt động của ngành VH-TTDL và gia đình nói riêng. Các hoạt động biểu diễn nghệ thuật gặp trở ngại và gián đoạn. Bởi vậy, các đơn vị đã chủ động chuyển đổi hình thức tuyên truyền trực tiếp sang gián tiếp. Cũng do dịch bệnh nên một số hoạt động của ngành phải chuyển qua năm 2022. Công tác xúc tiến, quảng bá du lịch gặp nhiều khó khăn; lượng khách quốc tế và trong nước đến du lịch và lưu trú giảm mạnh…

 Từ trong khó khăn, nhất là ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, ngành VH-TTDL đã rút ra kinh nghiệm gì cho quá trình xây dựng văn hóa, con người Đồng Nai phát triển toàn diện?

- Đại dịch Covid-19 buộc chúng ta phải nhìn nhận lại cách tiếp cận hầu hết mọi lĩnh vực, trong đó có văn hóa. Trước sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ 4.0, yêu cầu ứng dụng các công nghệ mới trong hoạt động của ngành VH-TTDL cũng nằm trong xu thế chung của thời đại. Trong bối cảnh đó, ngành đã có kế hoạch chuyển đổi số một số lĩnh vực, trước mắt là thư viện và bảo tàng. Mới đây, trong buổi làm việc với Phó chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Sơn Hùng, nội dung số hóa trưng bày tại Bảo tàng tỉnh và số hóa tư liệu ở Thư viện tỉnh đã được lãnh đạo tỉnh đồng thuận và thống nhất về mặt chủ trương. Sắp tới, ngành sẽ chỉ đạo các đơn vị liên quan phối hợp với đơn vị tư vấn nghiên cứu, xây dựng và thực hiện đề án.

* Phát huy vai trò chủ thể của người dân

 Thưa ông, là đối tượng chính thụ hưởng giá trị văn hóa, ông đánh giá như thế nào về việc phát huy vai trò của người dân trong xây dựng đời sống văn hóa tinh thần?

- Với quan điểm nhân dân vừa là chủ thể sáng tạo ra các giá trị văn hóa nhưng đồng thời cũng là chủ thể hưởng thụ những giá trị văn hóa đó, vì thế trong tất cả các hoạt động của ngành VH-TTDL thời gian qua đều hướng đến người dân, phản ánh mọi mặt của đời sống xã hội. Ngành đã nghiên cứu sở thích, điều kiện sinh hoạt của từng nhóm đối tượng trong xã hội để đưa ra các loại hình văn hóa phù hợp nhất, đáp ứng nhu cầu của nhân dân. Đặc biệt là đời sống công nhân, người lao động trong các nhà máy, xí nghiệp, khu công nghiệp. Các nội dung hoạt động luôn bám sát thực tiễn, gần gũi, thiết thực và được các tầng lớp nhân dân hưởng ứng nhiệt tình, cùng phối hợp với ngành, tổ chức nhiều sân chơi bổ ích từ tỉnh đến cơ sở...

Hiện có hai đối tượng cần được nâng cao mức hưởng thụ văn hóa là công nhân lao động và người dân ở vùng nông thôn. Sắp tới, ngành VH-TTDL sẽ chú trọng vào những hoạt động gì, thưa ông?

- Quan tâm đến đời sống văn hóa cho công nhân lao động là việc làm hết sức quan trọng mà ngành Văn hóa trăn trở từ nhiều năm nay. Hiện ngành Văn hóa đang tập trung chỉ đạo cho các thiết chế văn hóa từ tỉnh đến cơ sở phải có những nội dung, chương trình dành riêng hằng năm trong kế hoạch để phục vụ riêng cho đối tượng này. Những chương trình đó luôn gắn với thời gian, địa điểm, điều kiện sinh hoạt, phù hợp với đặc điểm tâm lý của công nhân nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động.

Đối với người dân ở vùng nông thôn, ngành cũng tích cực chỉ đạo các đơn vị trực thuộc, các địa phương tăng cường đưa những chương trình văn hóa nghệ thuật về vùng sâu, vùng xa, địa bàn nông thôn mới phục vụ bà con.

 Trong xu thế hội nhập hiện nay không thể tránh khỏi văn hóa ngoại lai đi vào đời sống xã hội, nhất là với tỉnh phát triển công nghiệp như Đồng Nai. Sự giao thoa của văn hóa vì thế cũng hiện diện trong đời sống xã hội. Ông có thể cho biết những định hướng của ngành Văn hóa trong vấn đề này?

- Thời gian tới, ngành Văn hóa sẽ tiếp tục tổ chức nhiều chương trình mang tính chất định hướng giá trị thẩm mỹ cho các tầng lớp nhân dân nói chung và giới trẻ nói riêng. Bên cạnh đó, ngành cũng phối hợp với các đơn vị liên quan có những giải pháp hữu hiệu để ngăn chặn những trang mạng có nội dung xấu, không phù hợp với thuần phong mỹ tục Việt Nam. Ngoài ra, để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong thời kỳ mới, ngành sẽ tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động văn hóa, thể thao, khoa học, xã hội; đề cao giá trị đạo đức truyền thống, kế thừa, phát huy tinh hoa văn hóa. Qua đó, truyền bá rộng rãi những giá trị mới của con người Việt Nam thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, xây dựng con người Đồng Nai phát triển toàn diện.

 Xin cảm ơn ông!

My Ny (thực hiện)

TS TRƯƠNG ĐỨC CƯỜNG, Hiệu trưởng Trường cao đẳng Mỹ thuật trang trí Đồng Nai:

Có cơ chế đãi ngộ để thu hút người trẻ ở các chuyên ngành nghệ thuật

Hội nghị Văn hóa toàn quốc năm 2021 là dấu mốc vô cùng quan trọng thể hiện tầm nhìn chiến lược, sự quan tâm của Đảng, Nhà nước đối với lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật. Những năm qua, Trường cao đẳng Mỹ thuật trang trí Đồng Nai đã và đang nỗ lực đào tạo các thế hệ học sinh, sinh viên. Trong chương trình dạy học, nhà trường cố gắng gìn giữ bản sắc văn hóa dân tộc từ thiết kế thời trang, đào tạo gốm truyền thống, điêu khắc, thiết kế nội thất…

Nhà trường kỳ vọng, ở hội nghị văn hóa năm nay, các nhà nghiên cứu, nhà lãnh đạo, nhà quản lý sẽ tiếp tục định hướng, chính sách phù hợp đối với công tác đào tạo, nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ làm công tác văn hóa; có chế độ đãi ngộ để thu hút lực lượng trẻ, sinh viên tốt nghiệp các chuyên ngành nghệ thuật tại các trường đại học, cao đẳng.

TS NGUYỄN VĂN QUYẾT, giảng viên Trường đại học Đồng Nai:

Quan tâm bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa Việt Nam

Văn hóa vừa là nền tảng, vừa là mục tiêu, nhưng đồng thời cũng là động lực phát triển của toàn xã hội. Việc coi trọng phát triển văn hóa thời gian qua đã được các cấp, ngành, cơ quan, đơn vị quan tâm. Để phát huy hơn nữa các giá trị văn hóa truyền thống trong bối cảnh hiện nay, tôi kỳ vọng sẽ có thêm cơ chế, chính sách bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa; đầu tư, khai thác và sử dụng có hiệu quả hệ thống thiết chế văn hóa cơ sở phục vụ các tầng lớp nhân, nhất là đồng bào dân tộc vùng sâu, vùng xa, công nhân các khu công nghiệp.

Các cơ chế, chính sách này phải được hệ thống nhiều bộ, ngành, cơ quan, đơn vị phối hợp với nhau thực hiện. Làm sao để văn hóa là nhịp cầu kết nối cộng đồng cùng chung sức phát triển con người toàn diện, đậm đà bản sắc dân tộc.

Nhà thơ MINH HẠ, hội viên Hội Nhà văn Việt Nam:

Tạo môi trường, điều kiện thuận lợi cho văn nghệ sĩ hoạt động

Đảng, Nhà nước và lãnh đạo tỉnh những năm qua đã luôn dành nhiều chủ trương, chính sách ưu tiên cho đội ngũ văn nghệ sĩ cả nước nói chung, Đồng Nai nói riêng. Đã có rất nhiều giải thưởng và danh hiệu cao quý dành tặng văn nghệ sĩ. Điều này thể hiện sự quan tâm, động viên, khích lệ đội ngũ văn nghệ sĩ tiếp tục sáng tạo, có thêm nhiều tác phẩm văn học nghệ thuật chất lượng, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của nhân dân.

Tuy nhiên, để phát huy hơn nữa vai trò của văn nghệ sĩ, rất cần có thêm các chính sách, đãi ngộ cũng như tạo môi trường, điều kiện thuận lợi cho văn nghệ sĩ sáng tác, biểu diễn, quảng bá tác phẩm; có cơ chế đặc thù và hỗ trợ để đặt hàng sáng tác tác phẩm chất lượng cao. Đặc biệt, ưu tiên những chính sách bồi dưỡng nhân tài, phát triển đội ngũ sáng tác văn học nghệ thuật trẻ kế cận cho tương lai.

My Ny (ghi)