Thực hiện tiêu chí văn hóa trong xây dựng nông thôn mới

Diện mạo nông thôn khởi sắc, đời sống vật chất, văn hóa tinh thần của người dân từng bước được nâng cao…, đó là những nỗ lực không ngừng của Đồng Nai trong chương trình xây dựng nông thôn mới (NTM), NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu.

Diện mạo nông thôn khởi sắc, đời sống vật chất, văn hóa tinh thần của người dân từng bước được nâng cao…, đó là những nỗ lực không ngừng của Đồng Nai trong chương trình xây dựng nông thôn mới (NTM), NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu.

Một tuyến đường nông thôn mới tại ấp 6, xã Thạnh Phú (H.Vĩnh Cửu). Ảnh: L.Na

Trong các tiêu chí NTM, 2 tiêu chí về văn hóa: tiêu chí số 6 (cơ sở vật chất văn hóa) và tiêu chí số 16 (văn hóa) luôn đặt ra những yêu cầu cao trong quá trình thực hiện đối với nhiều địa phương.

* Khai thác và sử dụng các nguồn lực

Trong 6 tháng đầu năm 2021, mặc dù bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh Covid-19 nhưng các tiêu chí về cơ sở vật chất văn hóa và văn hóa trong xây dựng NTM do Sở VH-TTDL phụ trách trên địa bàn các huyện, thành phố đều được duy trì, giữ vững, từng bước nâng cao chất lượng. Hầu hết các địa phương đã triển khai thực hiện tốt công tác nhân sự và chế độ hỗ trợ đối với trung tâm văn hóa thể thao - học tập cộng đồng cấp xã; nhà văn hóa - khu thể thao ấp. Ngoài ra, UBND tỉnh đã ban hành Bộ tiêu chí đánh giá hiệu quả hoạt động của các thiết chế văn hóa, thể thao trên địa bàn tỉnh Đồng Nai.

Theo Phó giám đốc Sở VH-TTDL Nguyễn Thị Mộng Bình, công tác xây dựng gia đình văn hóa ngày càng đi vào chiều sâu, trở thành phong trào thi đua sâu rộng trong các tầng lớp nhân dân. Ngay từ đầu năm, ngành Văn hóa đã chuyển đổi các hình thức hoạt động, tổ chức các lớp tập huấn công tác gia đình online về cơ sở theo chủ đề của từng tháng. Xây dựng gia đình văn hóa đã trở thành nét đẹp trong đời sống cộng đồng dân cư, góp phần giữ gìn, phát huy truyền thống văn hóa tốt đẹp trong các gia đình Việt Nam. Nhờ vậy, từng bước xây dựng gia đình ấm no, hạnh phúc, tạo nền tảng, động lực thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.

Phong trào xây dựng xã đạt chuẩn văn hóa NTM trên địa bàn đã phát huy vai trò tự quản, ý thức chủ động, tích cực của cộng đồng. Đặc biệt là ý thức tự giác, tinh thần tương thân tương ái, giúp đỡ nhau cùng phát triển kinh tế, làm giàu chính đáng.

Theo Ban Chỉ đạo phong trào Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa H.Vĩnh Cửu, xây dựng xã văn hóa NTM đã xuất hiện nhiều mô hình trên các lĩnh vực: Tổ phụ nữ ứng dụng men sinh học IMO với 35 thành viên; Tổ phụ nữ hợp tác trồng bưởi; tổ tự quản tại ấp, khu phố quản lý các tuyến đường sáng - xanh - sạch - đẹp… Đến nay, toàn huyện có 11/11 xã tiếp tục giữ vững danh hiệu xã văn hóa NTM, đạt tỷ lệ 100%.

Bên cạnh những thuận lợi, việc thực hiện các tiêu chí văn hóa ở nhiều địa phương vẫn chưa thực hiện theo đúng quy định. Tại xã Phú Hội (H.Nhơn Trạch), qua kiểm tra sau 5 năm công nhận đạt chuẩn NTM, Sở VH-TTDL đánh giá tiêu chí 6 chưa được duy trì, giữ vững do trung tâm văn hóa thể thao - học tập cộng đồng vẫn chưa xây dựng, chưa đảm bảo hoàn thành tiêu chí theo đúng quy định. Hiện H.Nhơn Trạch đã phê duyệt báo cáo kỹ thuật công trình Trung tâm Văn hóa thể thao - học tập cộng đồng xã Phú Hội, thời gian thi công 300 ngày, kể từ ngày 29-12-2020. Các hoạt động văn hóa trên địa bàn được sử dụng chung với hội trường UBND xã và các nhà văn hóa ấp.

Đối với xã Lộ 25 (H.Thống Nhất), sau 5 năm công nhận đạt chuẩn NTM, tiêu chí 6.3 về cơ sở vật chất văn hóa cũng chưa được duy trì, giữ vững do các nhà văn hóa ấp chưa kịp thời duy tu, bảo dưỡng. Nhiều nơi bị xuống cấp, hoạt động chưa hiệu quả. Đến nay, UBND xã Lộ 25 đã phối hợp với Công ty Cao su Mina lắp đặt thêm một khu vui chơi cho thiếu nhi tại Trung tâm Văn hóa thể thao - học tập cộng đồng xã trị giá 50 triệu đồng. Công tác xã hội hóa bàn ghế, dụng cụ thể dục thể thao, sơn lại các nhà văn hóa xuống cấp được chú trọng. Tiêu biểu như: xã hội hóa xây cổng Nhà văn hóa ấp 4 trị giá hơn 21 triệu đồng; người dân đóng góp để trang bị 12 bộ bàn ghế, 50 ghế nhựa ở Nhà văn hóa ấp 2…

* Coi trọng công tác tuyên truyền

Để thực hiện hiệu quả tiêu chí văn hóa trong Bộ tiêu chí quốc gia về xây dựng NTM, ngành Văn hóa đã chủ động phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể và địa phương tổ chức thực hiện. Các địa phương trong tỉnh đã quan tâm nâng cao hiệu quả hoạt động của các thiết chế văn hóa cơ sở, đẩy mạnh công tác xã hội hóa các khu, điểm luyện tập thể dục thể thao, giải trí… Nhờ vậy, hàng trăm CLB văn nghệ, thể thao được thành lập, hoạt động đa dạng với nhiều hình thức khác nhau, góp phần gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc.

Công tác xây dựng đời sống văn hóa ở cơ sở đã tạo bước chuyển biến tích cực, trên địa bàn tỉnh xuất hiện ngày càng nhiều gương người tốt - việc tốt, những điển hình tiên tiến trong thực hiện phong trào. Chỉ tính riêng năm 2020, UBND tỉnh đã khen tặng 29 cá nhân có thành tích xuất sắc trong 10 năm thực hiện đề án Phát triển văn hóa nông thôn đến năm 2015, định hướng đến năm 2030; khen thưởng 123 cá nhân có thành tích xuất sắc trong thực hiện phong trào Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa giai đoạn 2000-2020.

Trong 6 tháng cuối năm 2021, ngành Văn hóa đang tiếp tục tham gia đoàn thẩm định NTM của tỉnh, thẩm định và xét công nhận các tiêu chí xã NTM nâng cao tại các huyện và TP.Long Khánh; đồng thời, kiểm tra, đánh giá kết quả, duy trì, giữ vững và nâng cao chất lượng các tiêu chí NTM và NTM nâng cao sau 5 năm được công nhận tại các địa phương. Cùng với đó sẽ đẩy mạnh công tác tuyên truyền, tổ chức các hoạt động biểu diễn nghệ thuật (2 buổi diễn/xã); đội tuyên truyền lưu động cấp tỉnh thực hiện tuyên truyền 1 buổi/xã, cấp huyện 2 buổi/xã; chiếu phim lưu động (5 buổi/xã)…

Ly Na