Nga, Iran tái khẳng định cam kết đối với thỏa thuận hạt nhân

Nga và Iran tái khẳng định cam kết đối với thỏa thuận hạt nhân giữa nước Cộng hòa Hồi giáo này với nhóm P5+1 (gồm Mỹ, Anh, Pháp, Nga, Trung Quốc và Đức) hồi năm 2015, còn gọi là Kế hoạch Hành động toàn diện chung (JCPOA).

Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov (thứ 2, trái) và Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif (thứ 2, phải) trong cuộc gặp tại Moskva ngày 10/1. (Nguồn: AFP/TTXVN)

Theo thông cáo báo chí của Bộ Ngoại giao Nga, trong cuộc gặp diễn ra tại thủ đô Moskva ngày 10/1, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov​ và người đồng cấp Iran Mohammad Javad Zarif cam kết tiếp tục giữ vững và tuân thủ các nghĩa vụ trong JCPOA. 

Hai bên nhất mạnh việc triển khai JCPOA gián đoạn sẽ đi ngược lại nhiệm vụ duy trì an ninh và ổn định tại khu vực và quốc tế cũng như tác động tiêu cực tới các nỗ lực của cộng đồng quốc tế về chống phổ biến vũ khí hạt nhân. 

JCPOA được ký kết hồi tháng 7/2015, dưới thời của Tổng thống Mỹ Barack Obama. 

Theo thỏa thuận này, Tehran hạn chế các hoạt động làm giàu urani để đổi lấy việc dỡ bỏ các lệnh trừng phạt của quốc tế. Tuy nhiên, kể từ khi lên nhậm chức vào đầu năm 2017, Tổng thống Mỹ Donald Trump từng nhiều lần chỉ trích đây là một thỏa thuận tồi.

Hồi tháng 10/2017, Tổng thống Trump đã tuyên bố không xác nhận Iran tuân thủ thỏa thuận JCPOA, đồng thời cho rằng thỏa thuận này quá khoan nhượng đối với Tehran, theo đó "nhường" quyền quyết định có tham gia JCPOA hay không cho Quốc hội Mỹ. 

Theo kế hoạch, trong một cuộc họp với các trợ lý an ninh quốc gia vào ngày 12/1 tới, Tổng thống Trump sẽ quyết định có áp đặt trở lại hay không các lệnh trừng phạt Iran vốn đã được dỡ bỏ sau JCPOA. 

Hãng tin Reuters của Anh dẫn lời 2 quan chức cấp cao trong chính quyền Mỹ cho biết các cố vấn cấp cao của ông Trump đang hối thúc người đứng đầu Nhà Trắng tránh phương án này do lo ngại việc thắt chặt trừng phạt sẽ khiến JCPOA đổ vỡ. 

Trước đó, Iran từng cảnh báo sẽ rút khỏi thỏa thuận này nếu Mỹ tái áp đặt các biện pháp trừng phạt. 

Trong khi đó, theo phóng viên TTXVN tại Brussel, ngày 11/1, ngoại trưởng ba nước Anh, Pháp, Đức cùng với Iran sẽ có cuộc họp tại Brussel (Bỉ) nhằm tái khẳng định sự ủng hộ đối với JCPOA trước thời điểm người đứng đầu Nhà Trắng ra quyết định về việc thắt chặt trừng phạt Iran. 

Giới chuyên gia dự đoán trong cuộc họp do Đại diện cấp cao của Liên minh châu Âu (EU) về chính sách an ninh và đối ngoại Federica Mogherini chủ trì, các nước châu Âu đóng vai trò chủ chốt trong việc thúc đẩy quá trình đàm phán JCPOA sẽ trấn an Tehran về những cam kết của mình.

Các ngoại trưởng cũng sẽ kêu gọi Iran tiếp tục tuân thủ yêu cầu của các thanh sát viên quốc tế. 

Theo một quan chức ngoại giao châu Âu, mục đích của cuộc gặp là nhằm gửi đến Washington thông điệp rằng Iran đã nghiêm túc tuân thủ thỏa thuận hạt nhân, và việc tiếp tục duy trì JCPOA tốt hơn nhiều so với phương án cô lập Tehran./.