Hiểm họa từ bình chữa cháy tân trang

Hiện nay, bình chữa cháy cũ được một số cơ sở kinh doanh thiết bị phòng cháy, chữa cháy (PCCC) tân trang bằng nhiều cách, như: thay van khóa, nạp khí, sơn phết, lắp chân đế… để cho ra chiếc bình mới.

Hiện nay, bình chữa cháy cũ được một số cơ sở kinh doanh thiết bị phòng cháy, chữa cháy (PCCC) tân trang bằng nhiều cách, như: thay van khóa, nạp khí, sơn phết, lắp chân đế… để cho ra chiếc bình mới. Giá của các loại bình chữa cháy tân trang “mềm” hơn rất nhiều so với bình mới, nhưng điều khiến người ta lo ngại là chất lượng cũng như độ an toàn của nó khi sử dụng.

Thợ sửa chữa chà vỏ bình chữa cháy cũ, sơn lại để biến thành bình mới.

Theo quy định, bình chữa cháy còn thời hạn sử dụng chỉ được sơn lớp vỏ bên ngoài nhưng không được cắt ghép, “mông má” biến chiếc bình cũ thành bình mới.

Lên “đời” cho bình chữa cháy cũ

Thời điểm cuối năm, nhu cầu sử dụng bình chữa cháy trong các công ty, dân cư tăng cao nên các cơ sở kinh doanh thiết bị PCCC tại TP.Biên Hòa đã nhập một lượng lớn hàng này về cung cấp cho thị trường. Một số chủ cơ sở cho hay, ngoài bình chữa cháy mới họ còn bán nhiều loại bình cũ, từ dạng khí đến dạng bột. Với bình cũ, họ thu mua các bình đã qua sử dụng đem về cho thợ sửa chữa rồi bán lại cho khách. Những chiếc bình cũ đã bạc màu, gỉ sét, hư bộ phận vòi, khóa... qua bàn tay của người thợ sẽ được làm mới lại hoàn toàn và giá cả rẻ hơn.

Tại Cơ sở T.P (chuyên bán thiết bị PCCC trên quốc lộ 1, thuộc phường Tân Hiệp, TP.Biên Hòa), người bán giới thiệu ở đây bình chữa cháy loại nào cũng có, từ những bình còn nguyên nhãn mác do châu Âu, Nhật Bản, Trung Quốc sản xuất đến hàng loạt bình chữa cháy vừa mới được tiệm “tút tát” xong. Các loại bình đã tân trang được dán nhãn như những bình mới, khi để chung với nhau, nếu không quan sát kỹ người mua dễ nhầm lẫn vì khó phân biệt.

“Bình chữa cháy cũ giá chỉ một nửa so với bình mới nên những ai cần mua bình chữa cháy để đối phó với sự kiểm tra của lực lượng chức năng thì có thể đáp ứng được. Thường thì khách hàng mua bình chữa cháy cũ về chỉ để “chưng” lên khi vào đợt kiểm tra cháy, nổ vào dịp đầu năm, cuối năm hay vào cao điểm mùa khô. Chỉ cần nhìn vỏ bình như mới, hệ thống van khóa, vòi phun sử dụng được là đảm bảo yêu cầu” - người bán chia sẻ.

Một nhân viên của cơ sở kinh doanh thiết bị chữa cháy tại phường Tân Hiệp (TP.Biên Hòa) tân trang bình chữa cháy cũ cho khách hàng.

Tùy vào chất lượng, hiện trạng bình chữa cháy mà chủ cơ sở quyết định có tân trang lại hay không. Với những bình cũ vẫn còn thời hạn sử dụng chỉ cần nạp thêm khí, bột, còn một số bình vỏ đã gỉ sét, bạc màu thì đem cà bỏ lớp sơn cũ rồi sơn lại màu mới. Các loại bình này, chủ cơ sở không dán tem kiểm định, chỉ dán tem bảo hành của cơ sở để thuận tiện cho những lần “bảo hành” sau.

Tại một cơ sở bán thiết bị PCCC trên quốc lộ 51 (thuộc phường Long Bình Tân, TP.Biên Hòa), chủ cơ sở cho biết nơi đây tân trang nhiều bình chữa cháy loại lớn, nhỏ. Tuy nhiên, cơ sở chỉ nhận nạp lại với loại bình chữa cháy sử dụng bột hay khí CO2, còn bình chữa cháy mini (loại chỉ sử dụng một lần) không nạp vì rất nguy hiểm, khả năng tự nổ rất cao.

Quan sát phía trước cơ sở, chúng tôi thấy nhân viên cơ sở dùng máy chà những bình chữa cháy bị tróc vỏ để sơn lên một màu đỏ y như bình mới rồi mới dán tem bảo hành và chờ đưa ra thị trường.

Một thợ sửa chữa tên H. tiết lộ, với những bình loại 8kg trở xuống, thợ chỉ sơn phết, thay van khóa, vòi xịt…, còn những bình chữa cháy cỡ lớn phải được tân trang cẩn thận hơn, từ vỏ bình cho đến tay cầm.

Vừa nói xong, người này cầm chiếc máy mài chà lớp vỏ bên ngoài, sau đó tháo tay cầm rồi cẩn thận hàn các vết nứt lại. Mất vài giờ là đã thao tác xong xuôi các công đoạn, chiếc bình khoảng 35kg có vẻ bề ngoài khá bắt mắt, không hề thua kém bình mới. Chỉ cần dán thêm tem bảo hành, nếu hư hỏng được sửa miễn phí, không phải lo cháy, nổ.

“Bình chữa cháy bột BC giá thị trường gần 1,5 triệu đồng, có thời hạn sử dụng lâu. Hết bột bên trong thì đem bình đến nạp tiếp nên sau quá trình sử dụng dễ bị tróc sơn, gỉ sét cần được tút tát lại. Các công ty chủ yếu dùng loại này nên ngoài việc tân trang bình chữa cháy cũ để bán, chúng tôi còn nhận sửa chữa bình cũ” - ông H. nói.

Nguy cơ mất an toàn

Trên địa bàn Đồng Nai hiện có khoảng 30 cơ sở được cấp phép kinh doanh mặt hàng liên quan đến các phương tiện, thiết bị PCCC. Trong đó, các cơ sở kinh doanh thiết bị PCCC chủ yếu tập trung tại TP.Biên Hòa. Số lượng cơ sở tân trang không nhiều, nhưng tiềm ẩn nguy cơ cháy, nổ nếu đưa ra thị trường. Đặc biệt, khi hỏa hoạn xảy ra, bình chữa cháy tân trang sẽ không phát huy hết tác dụng như bình chữa cháy đạt chuẩn.

Ghi nhận của phóng viên cho thấy, những bình chữa cháy sau khi tân trang được bán với giá rẻ hơn so với bình nhập mới từ 150-300 ngàn đồng (tùy loại). Tuy nhiên, về mức độ an toàn thì những loại bình đã qua sử dụng chất lượng kém hơn hẳn. Mặt khác, sau khi nạp lại bình, người mua không chú ý kiểm tra các điều kiện kỹ thuật khi đưa vào sử dụng có thể gây nguy hiểm đến tính mạng.

Khoản 5 Điều 38 Nghị định số 79/2014/NĐ-CP ngày 31-7-2014 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật PCCC và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật PCCC có quy định: “Phương tiện PCCC sản xuất mới trong nước hoặc nhập khẩu phải được kiểm định về chất lượng, chủng loại, mẫu mã theo quy định của Bộ Công an”. Như vậy, phương tiện PCCC phải được dán tem kiểm định theo mẫu của Bộ Công an; những loại bình trôi nổi, bình nạp lại bột, khí hoặc tân trang không đảm bảo về mặt chất lượng, an toàn sẽ tiềm ẩn nhiều nguy cơ cháy, nổ.

Thượng tá Lê Quang Nhân, Phó giám đốc Cảnh sát PCCC tỉnh, cho biết một bình chữa cháy đạt chuẩn thì tem kiểm định phải được dán sau khi bình được cơ quan chuyên môn kiểm định. Với một số loại bình, sau khi sử dụng lần đầu vẫn có thể đem đi bảo dưỡng nạp khí, bột để dùng tiếp. Tuy nhiên, theo quy định thì không được cắt ghép, “mông má”; nếu bình cũ thì sơn lại, nhưng không làm mất đi tính chịu lực của bình chữa cháy.

“Ở Đồng Nai hiện không có đơn vị nào đủ điều kiện để tân trang bình chữa cháy cũ thành mới vì nó đòi hỏi rất khắt khe về mặt kỹ thuật. Do đó, khi cần mua mặt hàng này, người dân nên đến những cơ sở có giấy phép và đủ chức năng sang nạp bình chữa cháy; không nên mua bình chữa cháy trôi nổi vì sẽ không kiểm soát được chất lượng” - Thượng tá Nhân nhấn mạnh.

Thanh Hải