Đe dọa, xúc phạm người khác là vi phạm pháp luật

Trong cuộc sống rất khó tránh khỏi những mâu thuẫn trong gia đình, ngoài xã hội. Khi mâu thuẫn trở nên gay gắt thì đôi bên khó tránh khỏi phát sinh những lời nói, cử chỉ, hành động đe dọa, xúc phạm đến nhân phẩm, danh dự, uy tín của nhau.

Trong cuộc sống rất khó tránh khỏi những mâu thuẫn trong gia đình, ngoài xã hội. Khi mâu thuẫn trở nên gay gắt thì đôi bên khó tránh khỏi phát sinh những lời nói, cử chỉ, hành động đe dọa, xúc phạm đến nhân phẩm, danh dự, uy tín của nhau.

Ông L.M.H. (ngụ xã Thiện Tân, H.Vĩnh Cửu) lo lắng vì thường bị đe dọa xúc phạm danh dự, đập phá tài sản. Trong ảnh: Khoảng 300 gốc bầu bí của ông H. bị kẻ xấu nhổ bỏ vào cuối tháng 10-2019. Ảnh: Minh Thành

Luật sư Cao Sơn Hà, Đoàn Luật sư tỉnh cho hay, danh dự, uy tín, nhân phẩm của mỗi cá nhân, công dân là bất khả xâm phạm, được pháp luật bảo vệ bằng cách đặt ra các quy định pháp luật để xử lý đối với những hành vi xâm phạm danh dự, nhân phẩm của người khác. Tùy theo mức độ, tính chất, hành vi vi phạm mà người vi phạm sẽ bị xử lý hành chính hay hình sự.

* Phải có bằng chứng, người làm chứng

Ông L.M.H. (ngụ ấp Ông Hường, xã Thiện Tân, H.Vĩnh Cửu) phản ảnh, ngày 24-4, ông Q. (hàng xóm) đã có lời lẽ xúc phạm nhân phẩm, danh dự và đập phá quán nước của ông. Sau đó vào ngày 25-4, có một nhóm người cầm hung khí như gậy gộc, dao tự chế lai vãng trước cửa quán của ông (khu vực này có lắp camera an ninh). Trước đó, vào cuối tháng 10-2019, kẻ xấu đã lẻn vào vườn nhổ hơn 300 gốc bầu bí của gia đình ông H. Lo sợ tiếp tục bị trả thù, ông H. đã trình báo sự việc tới Công an xã Thiện Tân.

Theo luật sư Cao Sơn Hà, việc ông H. trình báo Công an xã nhờ can thiệp khi bị ông Q. và một số người có cử chỉ, lời nói thô bạo, khiêu khích, đe dọa, xúc phạm danh dự, nhân phẩm, sức khỏe là đúng. Tuy nhiên, để bảo vệ mình, ông H. phải có đủ căn cứ chứng minh việc mình bị người khác xúc phạm danh dự, nhân phẩm, uy tín với cơ quan có chức năng. Những căn cứ đó là hình ảnh, ghi âm, ghi hình lời nói, cử chỉ khiêu khích, đe dọa sức khỏe, tính mạng, nhân phẩm của nhóm người này hướng vào ông hoặc những nhân chứng biết sự việc.

Một trường hợp khác là bà V.T.A. (ngụ xã Gia Canh, H.Định Quán) cũng  đang sống trong tâm trạng bất an khi bị người bạn trai cũ (một thời chung sống) thường xuyên có lời lẽ, hành động xúc phạm, đe dọa gây thương tích cho bà vì biết bà thân thiết với người đàn ông khác. Bà A. đã tìm đến Trung tâm Trợ giúp pháp lý nhà nước tỉnh (thuộc Sở Tư pháp) để nhờ tư vấn hướng giải quyết vụ việc.

Về trường hợp này, trợ giúp viên Đặng Bửu Trọng,Trung tâm Trợ giúp pháp lý nhà nước tỉnh giải thích, dù là “lời nói gió bay” nhưng một khi lời nói của người bạn trai cũ được bà A. ghi âm, chụp ảnh tin nhắn, lời đe dọa, được người chứng kiến làm chứng thì người bạn trai này sẽ bị xử lý hành chính vì có hành vi đe dọa, xúc phạm nhân phẩm, danh dự người khác. Nếu việc đe dọa đó theo nghĩa sẽ gây thương tích cho bà, không đe dọa giết bà thì pháp luật chưa đủ cơ sở để xem xét trách nhiệm hình sự về hành vi này vì Bộ luật Hình sự không quy định tội đe dọa gây thương tích.

* Làm nhục người khác sẽ bị xử lý nghiêm

Theo luật sư Cao Sơn Hà,  Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định, danh dự, nhân phẩm, uy tín của cá nhân được tôn trọng và được pháp luật bảo vệ. Do đó, khi người khác có lời nói, hành vi xúc phạm danh dự, nhân phẩm, đe dọa tính mạng, sức khỏe của người khác, gây mất an ninh trật tự... thì sẽ bị pháp luật xử lý nghiêm về hành chính hay hình sự tùy theo tính chất, mức độ vi phạm.

Luật sư Hà phân tích, hành vi xúc phạm danh dự, nhân phẩm, uy tín người khác khi đủ yếu tố cấu thành tội làm nhục người khác thì sẽ bị xử lý nghiêm khắc.  Tội làm nhục người khác là hành vi xúc phạm nghiêm trọng nhân phẩm, danh dự của con người. Người phạm tội phải là người có hành vi (bằng lời nói hoặc hành động) xúc phạm nghiêm trọng nhân phẩm, danh dự của người khác như: lăng mạ, chửi rủa thậm tệ, cạo đầu, cắt tóc, lột quần áo, quay clip...

“Để làm nhục người khác, người phạm tội có thể có những hành vi vũ lực hoặc đe dọa dùng vũ lực như: bắt trói, tra khảo, vật lộn, đấm đá hoặc khống chế, đe dọa, buộc người bị hại phải làm theo ý muốn của mình” - luật sư Hà nêu rõ.

Trợ giúp viên Đặng Bửu Trọng cho biết thêm, nếu hành vi làm nhục người khác cấu thành một tội độc lập thì tùy từng trường hợp cụ thể, người phạm tội sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội làm nhục người khác và tội tương ứng với hành vi đã thực hiện. Chẳng hạn như tội: vu khống; gây rối trật tự công cộng; đe dọa giết người; tuyên truyền, phát tán văn hóa phẩm độc hại...

Tuy vậy, để tố cáo các hành vi này, thực tế không phải dễ dàng đối với người bị xúc phạm. “Để bảo vệ mình, người bị xúc phạm phải có đủ căn cứ chứng minh việc mình bị  người khác xúc phạm danh dự, nhân phẩm, uy tín với cơ quan có chức năng, chứ không được nói suông và tránh trường hợp từ người bị hại thành người hại người khác” - luật sư Cao Sơn Hà cho biết.

Diễm Quỳnh