Thị trường nấm nhiều biến động

Mọi năm, nông dân trồng nấm trông chờ vào mùa nấm tết với kỳ vọng bán được giá tốt khi sức mua của thị trường thường tăng cao. Trong năm 2020 do dịch Covid-19, nhiều mặt hàng nông sản bị ảnh hưởng lớn về sức tiêu thụ khiến người trồng nấm cũng dè dặt hơn trong đầu tư, nhiều hộ giảm diện tích trồng.

Mọi năm, nông dân trồng nấm trông chờ vào mùa nấm tết với kỳ vọng bán được giá tốt khi sức mua của thị trường thường tăng cao. Trong năm 2020 do dịch Covid-19, nhiều mặt hàng nông sản bị ảnh hưởng lớn về sức tiêu thụ khiến người trồng nấm cũng dè dặt hơn trong đầu tư, nhiều hộ giảm diện tích trồng.

Nông dân thu hoạch nấm bào ngư tại xã Xuân Bắc, H.Xuân Lộc

Đến vụ nấm Tết Nguyên đán 2021 vẫn gặp nhiều khó khăn khi giá các loại nấm ăn, nấm dược liệu giảm sâu dù đã vào thời điểm thị trường tiêu thụ sôi động nhất trong năm.

* Nấm tươi rớt giá

Theo một số thương lái thu mua nấm ở các địa bàn H.Xuân Lộc, TP.Long Khánh, hơn 10 ngày nay, giá các loại nấm ăn đột ngột giảm sâu. Cụ thể, nấm bào ngư trắng chỉ còn 10 ngàn đồng/kg, nấm bào ngư đen gần 20 ngàn đồng/kg, giảm hơn một nửa giá so với hồi đầu tháng. Giá giảm sâu nhưng sức tiêu thụ của nhiều mặt hàng nấm tươi vẫn chậm. Nguyên nhân, thời điểm này, các cơ sở, doanh nghiệp chế biến đã qua mùa làm hàng tết nên hầu như không còn mua các loại nấm tươi làm nguyên liệu. Nấm tươi hiện chủ yếu chỉ bán lẻ mà sức mua của thị trường năm nay lại yếu hơn mọi năm là nguyên nhân chính khiến mặt hàng nấm rớt giá ngay vào những tuần cận Tết Nguyên đán 2021.

Ông Lê Hoàng Thanh, nông dân trồng nấm tại xã Xuân Bắc (H.Xuân Lộc) cho biết, thời điểm giữa năm, các loại nấm tươi có giá bán rất cao, có thời điểm nấm bào ngư đen bán tại trại lên đến hơn 40 ngàn đồng/kg. Thấy nấm bán được với giá tốt, nhiều hộ lại đua nhau trồng nấm bào ngư, nấm tuyết khiến nguồn cung tăng cũng là nguyên nhân khiến giá nấm hiện nay giảm mạnh. Với mức giá bán giảm sâu như hiện nay, nông dân trồng nấm bào ngư, nấm tuyết không có lợi nhuận, thậm chí lỗ vốn. Riêng mặt hàng nấm mèo, nấm rơm vẫn có giá bán khá ổn định vì nông dân không ồ ạt đầu tư, nguồn cung không quá dồi dào. Cụ thể, giá nấm rơm bán tại ruộng vẫn giữ ở mức trên 50 ngàn đồng/kg, nấm mèo khô có giá trên 75 ngàn đồng/kg.

Chỉ ra nguyên nhân biến động của thị trường nấm, ông Lê Hữu Chuyên, Giám đốc HTX Dịch vụ nông nghiệp Nấm Lộc (xã Xuân Bắc, H.Xuân Lộc) nhận xét, giá nấm biến động chủ yếu do nguồn cung và sức mua ngoài thị trường. Cụ thể, những tháng đầu năm 2020, nông dân e ngại thị trường bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 nên giảm mạnh diện tích trồng nấm ăn. Đây là nguyên nhân khiến thời điểm giữa năm 2020, giá nấm ăn tăng cao nên người dân lại đua nhau trồng, nguồn cung nhiều khiến dòng hàng này đang rớt giá. Riêng mặt hàng nấm mèo hiện giá bán ra ngoài thị trường khá cao vì nguồn cung không quá dồi dào. Nguyên nhân do e ngại khó cạnh tranh với nấm Trung Quốc nên nông dân không tập trung sản xuất mạnh vào mùa cuối năm như trước. Nguồn cung trong nước giảm, nấm mèo Trung Quốc lại ít về do việc nhập khẩu gặp khó khăn vì dịch Covid-19.

* Cần đầu tư chuyên nghiệp

Trồng nấm phát triển mạnh và trở thành nghề truyền thống có diện tích lớn ở nhiều địa phương như: TP.Long Khánh, H.Trảng Bom, H.Xuân Lộc, H.Định Quán... Đa số nông dân trồng nấm vẫn đầu tư trại theo kiểu truyền thống, trồng nấm theo kinh nghiệm chứ ít chú trọng áp dụng khoa học kỹ thuật, đưa công nghệ cao vào sản xuất.

Tuy nhiều cơ sở sản xuất nấm trên địa bàn Đồng Nai đã chú trọng đến ứng dụng công nghệ vào sản xuất theo quy trình sạch, trở thành nhà cung cấp nấm vào các hệ thống siêu thị lớn, có đơn hàng xuất khẩu nhưng thị trường tiêu thụ chính của mặt hàng này hiện chủ yếu vẫn phụ thuộc vào đội ngũ thương lái theo dạng “hợp đồng miệng” chứ chưa xây dựng được các chuỗi liên kết bền vững từ sản xuất đến thu mua. Đây cũng là nguyên nhân khiến nhiều chủ trại trồng nấm chưa mặn mà bỏ ra nguồn vốn lớn ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất.

Ông Lê Hữu Chuyên, Giám đốc HTX Dịch vụ nông nghiệp Nấm Lộc chia sẻ, HTX được thành lập, chuyển hướng sản xuất nấm theo chuẩn VietGAP vì mục tiêu xây dựng thương hiệu nấm của một xã vùng sâu bằng uy tín, chất lượng. Nhờ đó, HTX hiện đang là nhà cung cấp nấm cho nhiều hệ thống siêu thị lớn.

Cùng quan điểm, ông Nguyễn Văn Tuệ, Giám đốc Công ty TNHH Sản xuất thương mại và dịch vụ linh chi Minh Dũng (TP.Long Khánh) cho biết, thời gian qua, doanh nghiệp luôn nỗ lực mở rộng kênh tiêu thụ cho mặt hàng nấm, đặc biệt là thị trường xuất khẩu. Hiện doanh nghiệp đã có nhiều đối tác ký kết hợp đồng xuất khẩu mặt hàng nấm dược liệu. Doanh nghiệp đang liên kết với nhiều trang trại lớn, ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất theo hướng an toàn, đạt chuẩn nhiều thị trường khó tính.

Bình Nguyên