Sầu riêng lên giá!

Vụ thu hoạch sầu riêng năm nay, nông dân trúng mùa, trúng giá. Cây trồng này hiện đang đứng tốp đầu về lợi nhuận và người dân đang đua nhau chuyển sang trồng sầu riêng...

Vụ thu hoạch năm nay, nông dân trúng mùa, trúng giá nên sầu riêng hiện đứng tốp đầu về lợi nhuận. Do đó, người dân đang đua nhau chuyển sang trồng sầu riêng. Người trồng nhiều khiến nguồn giống cung không đủ cầu. Các cơ sở sản xuất giống đang đua nhau thu gom hạt sầu riêng về làm giống khiến giá mặt hàng này cũng tăng cao.

Cây giống sầu riêng đang sốt giá vì cung không đủ cầu. Ảnh chụp tại một vựa cây giống thuộc xã Phú Thịnh (huyện Tân Phú).

* Tăng giá gấp 5-6 lần

Gần đây, trên địa bàn tỉnh xuất hiện nhiều điểm thu mua hạt sầu riêng, tập trung dọc quốc lộ 1 và quốc lộ 56 đi qua các huyện: Xuân Lộc, Thống Nhất, Cẩm Mỹ... Giá hạt sầu riêng bất ngờ tăng chóng mặt. Mọi năm, giá hạt sầu riêng chỉ khoảng 15 ngàn đồng/ kg thì nay đã tăng lên gấp 5-6 lần. Có thời điểm giá hạt sầu riêng lên đến 80 ngàn đồng/kg nhưng vẫn không có hàng để mua. 

Bà Nguyễn Thị Kim, chủ Cơ sở thu mua sầu riêng Hoàng Kim (xã Xuân Tân, TX.Long Khánh) cho biết: “Chúng tôi mua sầu riêng lấy nhân đóng hộp bán cho các cơ sở làm bánh kẹo. Hạt sầu riêng sau khi bóc tách trước đây hầu như đổ bỏ vì giá rẻ, bán ra không đủ công thu gom. Nhưng từ đầu mùa đến nay, nhiều chủ vựa ươm đến hỏi mua với giá rất cao”. Vì thế, bà Kim đã cho nhân viên ngoài việc bóc tách lấy nhân thì kiêm luôn lấy hạt để đem bán.

Bà Lê Thị Lợi, chủ đại lý kinh doanh cây giống và vật tư nông nghiệp xã Quang Trung (huyện Thống Nhất) chia sẻ: “Năm nay sầu riêng có giá, người dân đổ xô trồng khiến giá cây giống tăng cao mà vẫn cung không đủ cầu. Các vựa cây giống cạnh tranh nhau thu gom hạt sầu riêng về làm giống, trả giá rất cao nhưng không phải lúc nào cũng mua được”.

Theo một thương lái thu mua hạt sầu riêng, việc bán hạt cho các vườn ươm làm giống đã có từ nhiều năm qua nhưng chưa năm nào rộ lên như năm nay. Vì dùng làm giống nên chỉ chọn mua những hạt to, đều và có mầm khi ngâm nước. Không chỉ tại Đồng Nai, phong trào này cũng rộ lên tại các tỉnh miền Tây và Tây Nguyên. Nhiều hàng quán bán sầu riêng cho người dân ăn tại chỗ với giá rẻ để thu gom hạt.

Công nhân thu gom bọc hạt sầu riêng tại Cơ sở thu mua sầu riêng Hoàng Kim, xã Tân Lập, TX.Long Khánh.

Tại các vựa ươm giống, giá cây giống sầu riêng cũng không ngừng leo thang. Hiện giá cây giống sầu riêng dao động từ 140-160 ngàn đồng/cây, tăng từ 40-50 ngàn  đồng/cây so với năm ngoái. Hiện mặt hàng này chưa có dấu hiệu hạ nhiệt vì nhu cầu mua cây giống trong dân vẫn cao.

* Tiềm ẩn nhiều rủi ro

Việc sản xuất cây giống sầu riêng ồ ạt như hiện nay tiềm ẩn nhiều rủi ro về chất lượng cây giống. Ông Mai Văn Trị, Giám đốc Trung tâm nghiên cứu cây ăn quả miền Đông Nam bộ cho biết, trong quy trình sản xuất giống quan trọng nhất là phải xây dựng được vườn cây giống đầu dòng thuần chủng, có năng suất cao, cây sạch bệnh...

Đây là nguồn cung cấp cành và mắt ghép đạt chuẩn để tạo ra những cây giống khỏe, đạt chất lượng. “Với việc sản xuất giống ồ ạt như hiện nay, nguy cơ cây giống kém chất lượng, không sạch bệnh là rất cao. Vì người làm giống sẵn sàng lấy mắt ghép từ cây thương mại (cây đang cho thu hoạch trong vườn), thậm chí vì nhu cầu mắt ghép tăng cao, họ sử dụng một cách đại trà các cây trong vườn chứ không chỉ chọn những cây đạt về năng suất, độ sạch bệnh...” - ông Trị nói thêm. 

Nhận định về vụ sầu riêng năm nay, bà Đặng Thị Thúy Nga, Giám đốc Hợp tác xã thương mại dịch vụ nông nghiệp Xuân Định (huyện Xuân Lộc) cho rằng thị trường đang có sự cạnh tranh thiếu lành mạnh, ảnh hưởng rất lớn đến việc xây dựng liên kết giữa nông dân và hợp tác xã trong tổ chức đầu ra bền vững. Bà Nga dẫn chứng: “Vụ thu hoạch năm nay thương lái Trung Quốc đổ xô về nhà vườn thu gom. Khi cần, họ sẵn sàng phá giá để thu gom hàng. Nông dân thì chỉ cần ở đâu giá cao là bán nên có ký hợp đồng bao tiêu cũng như không”.

Năm nay, sầu riêng có giá do Trung Quốc ăn hàng mạnh nhưng đầu ra của mặt hàng này thiếu bền vững vì vẫn hoàn toàn phụ thuộc vào thị trường Trung Quốc sáng nắng, chiều mưa. Việc ồ ạt nhân rộng diện tích sầu riêng đang lan rộng khắp các tỉnh, thành có thể là nguyên nhân đẩy nông dân vào vòng luẩn quẩn “được mùa mất giá”.

Bình Nguyên - Hữu Thắng