Tăng cường tuân thủ pháp luật lao động trong doanh nghiệp

Việc tuân thủ pháp luật lao động không chỉ đảm bảo quyền lợi người lao động (NLĐ) mà còn thúc đẩy quan hệ lao động hài hòa trong doanh nghiệp (DN), cải thiện điều kiện làm việc lành mạnh, an toàn.

Đại diện lãnh đạo doanh nghiệp và Công đoàn cơ sở Công ty TNHH giấy Yuen Foong Yu Đồng Nai (H.Long Thành) nắm bắt tình hình tư tưởng, nguyện vọng, việc làm người lao động. Ảnh: L.Mai

* Vẫn còn DN vi phạm pháp luật lao động

Theo Sở LĐ-TBXH, năm 2019, Sở đã phối hợp các ngành liên quan đẩy mạnh kiểm tra, thanh tra việc thực hiện pháp luật lao động tại các DN trên địa bàn tỉnh, đặc biệt các DN sản xuất gỗ. Nội dung kiểm tra gồm: thời gian làm việc; tiền lương; đo kiểm tra môi trường làm việc và huấn luyện an toàn, vệ sinh lao động... Qua kiểm tra cho thấy, các DN trong các lĩnh vực, ngành nghề còn vi phạm về thời giờ làm việc, nghỉ ngơi, tiền lương, nợ BHXH, các thỏa thuận lao động tập thể, đối thoại định kỳ...

Đối với các quy định về an toàn vệ sinh lao động, các sai phạm thường gặp như: việc tổ chức huấn luyện về công tác an toàn cho NLĐ; DN chưa trang bị đầy đủ phương tiện bảo vệ cá nhân cho NLĐ hoặc có trang bị nhưng chưa có biện pháp yêu cầu NLĐ sử dụng. Chưa kể, việc thiết lập mạng lưới an toàn lao động còn sơ sài, thiếu quan tâm, nhắc nhở NLĐ chủ động tuân thủ luật lao động. DN chưa chú trọng tổ chức khám sức khỏe định kỳ cho NLĐ, trong khi đó, quá trình sản xuất, hầu hết các DN đều sử dụng hóa chất có ảnh hưởng rất lớn sức khỏe của NLĐ.

Cũng qua các đợt thanh tra, Sở LĐ-TBXH đã hướng dẫn DN các quy định của pháp luật và đưa ra các kiến nghị yêu cầu DN thực hiện. Theo ông Nguyễn Văn Cảnh, Chánh thanh tra Sở LĐ-TBXH, nguyên nhân và khó khăn của DN khi thực hiện các quy định của pháp luật lao động là do DN gặp khó khăn trong sản xuất kinh doanh hoặc hiểu biết pháp luật lao động còn hạn chế. Một số DN có quy mô sản xuất nhỏ, tình hình lao động thường xuyên biến động, trình độ quản lý và hiểu biết về pháp luật chưa cao dẫn đến các vi phạm về hợp đồng lao động, chế độ BHXH bắt buộc...

* Cần nâng cao ý thức chấp hành pháp luật về lao động

Theo cán cán bộ Công đoàn, để tăng cường tuân thủ pháp luật lao động, DN và NLĐ cần nâng cao ý thức chấp hành luật lao động. Bên cạnh việc DN thực hiện đầy đủ các chế độ, chính sách theo quy định thì NLĐ cần làm việc có trách nhiệm. Đặc biệt, khi có những chính sách chưa rõ hoặc DN gặp khó khăn trong sản xuất, chi trả quyền lợi chưa kịp, NLĐ nên chia sẻ với DN, cùng DN vượt qua khó khăn để ổn định sản xuất chứ không nên ngừng việc tập thể hoặc có tư tưởng nghỉ việc, đình công, gây bất hòa trong quan hệ lao động, ảnh hưởng đến việc làm, đời sống của mình.

Đối với NLĐ ở DN chưa chủ động thực hiện đúng nội quy lao động, tinh thần tự giác chưa cao, hiểu biết luật lao động còn hạn chế nên dễ vi phạm pháp luật lao động.

Anh Nguyễn Xuân Sinh, Phó giám đốc sản xuất Công ty cổ phần công nghiệp Chính xác Việt Nam (H.Trảng Bom) cho rằng, ý thức và tác phong làm việc của NLĐ rất quan trọng, góp phần tăng năng suất sản xuất và giảm được các mối nguy hại trong sản xuất. Vì vậy, ngay khi mới tuyển dụng vào làm việc, NLĐ khi được tham gia các buổi triển khai các nội quy, chính sách và công việc cụ thể tại DN, phải chú ý nghe và nghiêm túc thực hiện. Trong quá trình làm việc, NLĐ nên có ý thức bảo vệ bản thân, chấp hành các quy định về giờ giấc làm việc, bảo hộ lao động để cùng DN phát triển sản xuất.

* NLĐ là nguồn lực quan trọng

Tham dự hội nghị tổng kết Chiến dịch tăng cường tuân thủ pháp luật lao động trong các DN sản xuất kinh doanh gỗ tại Đồng Nai mới đây, ông Lê Hữu Long, Phó chánh thanh tra Bộ LĐ-TBXH cho rằng, để các DN việc tuân thủ pháp luật lao động đúng quy định, cần có nhiều giải pháp đồng bộ. Trong đó, chính bản thân DN phải xem nguồn nhân lực là yếu tố quan trọng để thực hiện các chính sách đầy đủ, đảm bảo môi trường làm việc hài hòa trên cơ sở tôn trọng và ghi nhận sự đóng góp của NLĐ.

Ông Lê Hữu Long cho biết thêm, thời gian qua, Bộ LĐ-TBXH đã phối hợp với Tổ chức Lao động quốc tế (ILO) và Sở LĐ-TBXH tỉnh Đồng Nai triển khai chiến dịch tăng cường tuân thủ pháp luật lao động trong các DN sản xuất kinh doanh gỗ và đã mang lại nhiều kết quả khả quan. Thông qua chiến dịch này, chủ DN có thêm dịp được tuyên truyền và tham gia các hội thảo hướng dẫn về tăng cường tuân thủ pháp luật lao động và các giải pháp định hướng lâu dài. Nhiều chủ DN tham gia chiến dịch đã thực hiện nghiêm túc, cải thiện môi trường làm việc cởi mở, hài hòa.

Ông Tống Tiến Dũng, Tổng giám đốc Công ty TNHH Dũng Khanh (H.Vĩnh Cửu) cho hay, tham gia chiến dịch tuân thủ pháp luật lao động tại DN gỗ, công ty được tham gia hội thảo, các lớp tập huấn sát sườn với thực tế sản xuất của DN. Từ đó, DN đã cải thiện nhiều chính sách cho NLĐ. Cụ thể, ngoài tuân thủ các chính sách theo đúng quy định, DN đã thực hiện chế độ tiền lương cao hơn so với quy định từ 7-10%; hằng năm có chế độ thưởng 1 tháng lương vào dịp cuối năm và các dịp lễ. Chú trọng trang bị bảo hộ lao động cá nhân, lắp đặt các hệ thống sản xuất hiện đại và có bảng cảnh báo an toàn lao động tại các xưởng. Đồng thời, tổ chức khám sức khỏe định kỳ cho NLĐ, tổ chức kiểm tra, rà soát kế hoạch tuân thủ và tiến hành, khắc phục, đảm bảo quyền lợi và an toàn tại nơi làm việc.

“Tôi mong muốn chiến dịch này sẽ được mở rộng trong các nhóm DN sản xuất điện tử, cơ khí và may mặc để góp phần giúp chủ DN và NLĐ hiểu, nâng cao nhận thức và tăng cường tuân thủ pháp luật lao động trong quá trình hoạt động và sự phát triển bền vững của từng DN” - ông Dũng chia sẻ.

Bà Đỗ Thị Thu Hương, điều phối viên của Dự án khung khổ quan hệ lao động của ILO cho biết, ILO sẽ tiếp tục đồng hành góp phần với các DN, các sở, ngành, cùng hiệp hội DN tại Đồng Nai làm tốt công tác tuyên truyền, vận động, nâng cao nhận thức cho chủ DN về những quy định của pháp luật lao động; xây dựng văn hóa DN góp phần phát triển DN ổn định, lâu dài.

Theo Sở LĐ-TBXH, để đảm bảo quyền lợi NLĐ và giúp các DN hiểu, thực hiện đúng pháp luật lao động, năm 2020 Sở sẽ tiếp tục phối hợp các ngành chức năng tăng cường thanh tra, kiểm tra việc thực hiện và tuân thủ pháp luật tại các DN. Đồng thời, tổ chức các buổi tập huấn về các chính sách liên quan đến việc điều chỉnh lương, thời giờ làm việc, thời giờ nghỉ ngơi, an toàn vệ sinh lao động cho chủ DN, cán bộ Công đoàn cơ sở, cán bộ nhân sự và cán bộ làm mạng lưới an toàn lao động tại các DN.

Lan Mai